تاريخچة روانشناسي صنعتی و سازمانی در ايران
واقعيت آن است كه هر چند سابقه فعاليتهاي پژوهشي، آموزشي و مشاوره اي در زمينه كاربردهاي گوناگون روانشناسي در كار، سازمان و مديريت در ايران بيش از چهار دهه مي باشد، اما در مقايسه با كشورهاي صنعتي پيشرفته، اين پيشرفت بسيار اندک است. براي اينكه روانشناس كار بتواند در يک جامعه به فعاليت بپردازد، بايد براي او امكاناتي نيز فراهم باشد. دلايل متعددي باعث شده است كه مديران و به ويژه مديران عالي سازمانهاي فعال در ايران، از حيطه وسيع روانشناسي صنعتی و سازمان براي حل مشكلات منابع انساني تحت نظارت خود، بي اطلاع يا كم اطلاع باقي بمانند.
سابقه بهره گيري از ابزار سنجش و اندازه گيري و انتخاب افراد بر اساس آزمونها در ايران، اندک است. براي مثال، مرحوم دكتر محمود صناعي، در سالهاى 1341 تا 1344، در انتخاب دانشجويان دانشگاه تهران، از آزمونهاي رواني (به ويژه آزمون هوش)، استفاده كرد. او سازماني را (سازمان صهنا) براي همين منظور تأسيس كرد و دانشجويان رشتة روانشناسي را به عنوان مجري امتحانات ورودي دانشگاه، به كار گرفت.
در ارتش - به ويژه در نيروي هوايي و نيروي زميني - با كمک مشاوران خارجي، قبل از سال 1345 بخش ويژه ای تحت عنوان "تستينگ" تأسيس شد و گروهي از افسران كادر و وظيفه، به اين بخشها منتقل شدند و در واحد تستينگ نيروي هوايي به كار تهيه و ميزان كردن آزمونهاي استخدامي، آزمونهاي خاص ارزيابي عملكرد شغلي افسران (جهت دريافت درجات بالاتر و ارتقاء)، اجراي امتحانات استخدامي براي دوره هاي افسري و خلباني، اشتغال داشتند. بعدها اين افسران براي اخذ درجة دكتري به آمريكا فرستاده شدند و در بازگشت، واحد تستينگ نيروي هوايي را گسترش دادند.
در نيروي زميني نيز از دهه 1340 به بعد، افسران آشنا با آزمون سازي، تهيه و ميزان كردن آزمونها، انتخاب دانشجويان علاقه مند به مشاغل نظامي را به عهده داشتند.
از بدو پيدايش سازمان امور اداري و استخدامي كشور (در سال 1345)، اداره كل آزمايش و انتخاب آن سازمان، عهده دار برگزاري امتحانات استخدامي براي كاركنان سازمانهاي دولتي و مشمول قانون استخدام كشوري گرديد و به همين منظور، تعدادي كارشناس را جهت تهيه و ميزان كردن آزمونهاي استخدامي، اجراي امتحانات استخدامي, اجرای امتحانات استخدام ادواري و مصاحبه استخدامي، به استخدام خود درآورد.
بخشی از دوره هاي آموزشي اين كارشناسان به عهده مشاوران متخصص خارجي بود كه ضمن كار به انتقال تجارب خود در اين زمينه ها، مي پرداختند.
در سالهاي بين 1345 تا 1353، استفاده از روشهاي علمي براى انتخاب کاركنان سازمانها, شناخته شده بود و به همين دليل، سازمانهاي خصوصي نيز به كار در زمينه روانشناسي صنعتي، ترغيب شدند. يكي از اين سازمانهاي خصوصي، مؤسسة ملي روانشناسي نام داشت كه حدود دو دهه و تا سال 1358, به فعاليت در زمينه انتخاب علمي كاركنان، تشكيل دوره هاي آموزش مديريت، ارزيابي عملكرد شغلی كاركنان و ارايه مشاوره هاي مديريت به سازمانها، فعال بود. در همين سال، دفتر مشاوره روانشناسي تأسيس شد و اراية خدمات روانشناسي را به سازمانها و خانواده ها آغازكرد.
در سالهاى اخير، نياز به همكاري روانشناسان صنعتی و سازمان، دركشور بيشتر احساس مي شود و با توجه به فعاليت معدود روانشناسان صنعتی و سازمان دركشور و در عين حال با تصويب برنامة كارشناسي ارشد روانشناسي رشته صنعتي و سازماني به وسيله شوراي عالي برنامه ريزي، پيش بينى مي شود گسترش اين رشته با شتاب بيشتري انجام گيرد. از جمله رويدادهاي اميد بخش در زمينة بسط و گسترش ابعاد كاربردي روانشناسي در كار، سازمان و مديريت در ايران، توجه مديران سازمانهاي گوناگون به فرايند آشنايي با روانشناسي صنعتی و سازمان و بهره وري است. براي مثال، گروه روانشناسي كار در سال 1376 در مؤسسة كار و امور اجتماعي (وابسته به وزارت كار و امور اجتماعي) تشكيل گرديد و از متخصصان روانشناسي كار و بهره وري و همچنين روانشناسي صنعتي و سازماني دعوت به عمل آمد تا در جلسات ماهانه آن شركت كنند. در اين جلسات، طرحهاي تحقيقاتي قابل توجهي به تصويب رسيد و نتايج اين طرحها نيز به چاپ رسيد.
اميد است در آينده اين رشته در کشور پيشرفتهای روز افزونی داشته باشد و بتواند تواناييهای خود را در کاهش معضلات نيروی انسانی در محيط کار نشان دهد.
مشخصات امنيتی و قابل بررسی اسکناس و ايران چک به شما کمک می‌کند تا به راحتی اسکناس‌های واقعی را از موارد تقلبی و جعلی آنها تشخيص دهيد. در اسکناس‌های صادره توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ايران موارد متعددی از خصوصيات امنيتی وجود دارد که تشخيص آنها با اندکی دقت برای شما آسان خواهد بود. در بيشتر موارد بهتر است به يک خصيصه اکتفا نکنيد بلکه موارد بيشتری را جهت حصول اطمينان بيشتر بررسی نمائيد. دقت داشته باشيد که نگهداری و استفاده از اسکناس‌های جعلی پيگرد قانونی دارد.
