صنعت 100 ساله ايران متخصص ايمني ندارد
ناصر الهي امروز در گفتگو با خبرنگار فارس در اهواز، خوزستان را داراي بالاترين صنايع انفجاري در كشور شامل نفت، گاز، پتروشيمي و انرژي اتمي عنوان كرد و اظهار داشت: در حالي كه ايمني در صنعت، حرف اول را ميزند و در استاني كه بايد بنياد صنعت با ايمني زده شود، هيچگونه متخصصي تربيت نشده است.
بنيانگذار انجمن علوم ايمني ايران گفت: خاستگاه ايده تشكيل انجمن علوم ايمني ايران با توجه به تجربيات و تحقيقات ميداني بنيانگذاران آن در صنايع نفت خوزستان و لمس مشكلات پس از حادثه در صنايع مهم حادثه ساز، شهر اهواز بوده و اين انجمن با هدف گسترش، پيشبرد و ارتقاي علم ايمني در صنايع، توسعه كيفي نيروهاي متخصص، و بهبود بخشيدن به امور آموزشي و پژوهشي در زمينههاي مختلف ايمني صنعتي كشور آغاز به كار كرده است.
وي با بيان اينكه رشتههاي تحصيلي مرتبط با ايمني در دانشگاههاي آزاد و غيرانتفاعي كه به آموزشهاي عمومي و نه تخصصي ايمني اختصاص دارد، به مراتب بيشتر از دانشگاههاي دولتي داير شده، گفت: دانشگاه دولتي اهواز با وجود تقاضاهاي مكرر وزارت علوم تا كنون اقدام به داير كردن اين رشتهها نكرده است كه اميدواريم با حمايتهاي استانداري خوزستان بتوان اين رشتهها را در استان توسعه داد.
الهي با انتقاد از عملكرد وزارت علوم در آموزش و گسترش رشتههاي مرتبط با ايمني، نقش وزارت بهداشت را بر خلاف وزارت علوم در پيشبرد آن بسيار حائز اهميت خواند و اظهار داشت: وزارت علوم با تربيت نيرو در زمينههاي ايمني عمومي، بهداشت عمومي، بيماريهاي شغلي، بهداشت حرفهاي و پزشكي و كارشناسان اين مجموعه در جلوگيري از آلودگي، سلامت غذايي، جلوگيري از آلودگي مطبها و بيمارستانها وظيفه خود را انجام داده و اين در حالي است كه شوراي عالي حفاظت كه موظف به اجراي بهتر قانون كار است، بايد ايمني و تربيت نيروي متخصص را در كنار موضوعاتي مانند محيطزيست و سلامت شغلي پيگيري ميكرد.
وي با اشاره به اينكه صنعت نفت نيز با وجود تعداد زياد تلفات شغلي تا كنون نسبت به تربيت نيروي متخصص در بخش ايمني نفت در حالي كه در قانون هم پيشبيني شده و ماهيت اين صنعت هم ايجاب ميكند تلاشي نكرده، افزود: طي تحقيقاتي كه در سال 69 در صنعت نفت خوزستان براي نخستين بار توسط انجمن علوم ايمني ايران به منظور شناخت عوامل حادثه در كشور انجام شد، مشخص شد كه در بروز حوادث، عوامل انساني از عوامل تكنولوژيكي موثرترند.
الهي ادامه داد: براساس اين تحقيقات، 30 درصد عوامل بروز حادثه، تكنولوژيكي و 70 درصد آنها به عوامل انساني و مشغوليات ذهني اعم از مشكلات خانوادگي و اقتصادي، رفتار ناصحيح مديريت، پرسنل با هم و ردههاي بالا و پايين است كه باعث مشغول شدن ذهن آنها و بروز حادثه ميشود.
رئيس انجمن علوم ايمني ايران نقش سازمانها را نيز در بروز حادثه بسيار پررنگ دانست و افزود: تحقيقات نشان داده كه حدود 60 درصد تقصيرات متوجه سازمانها است كه دليل آن جنگ و انقلاب و عدم رشد سازمانها از نظر مديريتي و عدم فراهم كردن آسايش و آرامش بود.
به گفته وي، آمار حوادث در صنايع تا سال 80 مرتبا افزايش داشته و پس از شناخت عوامل حادثه در تحقيقات از مناطق نفتخيز رو به كاهش گذاشته است.
الهي با تاكيد بر اينكه خسارتها فقط هزينههاي قابل رويت نيستند و هزينههاي غيرقابل رويت و غيرمستقيم مثلا خانوادههاي صدمه ديده و عزيزان از دست رفته در جريان حوادث، خسارات به مراتب بيشتري به جامعه وارد ميكنند، تصريح كرد: هزينه براي ايمني نوعي سرمايهگذاري به همراه بهرهوري است و هزينهاي نيست كه تلف شود.
وي توضيح داد: اگر چشمانداز پنج ساله و 20 ساله كشور محقق شود، اما به دليل نبود ايمني و استاندارد همانگونه كه در گذشته در كشور اتفاق افتاده، بر اثر يك زلزله 3/6 ريشتري، در 13 ثانيه 90 درصد سازهها از بين برود و 50 هزار كشته و 300 هزار معلول به جا بماند سرمايه و نيروي انساني ملي به هدر رفته است و به نقطه اول باز گشتهايم.
الهي اظهار اميدواري كرد: با حمايت استانداري و پشتيباني مالي صنايع خوزستان بتوان در مرحله نخست براي هر شاخه از صنعت حداقل چهار نفر را براي گذراندن دورههاي تخصصي كوتاه مدت ايمني بورسيه و با توجه به نبود متخصص در كشور و منطقه نياز استان، كشور و حتي منطقه را تامين كرد.
بنيانگذار انجمن علوم ايمني ايران اظهار داشت: اين انجمن در راستاي اهداف خود هر سال اقدام به برگزاري همايشها و كارگاهها به منظور آشنايي با مقوله ايمني ميكند كه امسال نيز به مناسبت هفته ايمني و آتشنشاني 5 مهر ماه در شركت توسعه نيشكر، هفت مهرماه در سازمان آب و برق خوزستان و 14 مهرماه در پتروشيمي سمينارهايي از سوي اين انجمن برگزار ميشود.