عوامل شیمیایی زیان آور در محیط کار

1-3-3- مقدمه

رشد تکنولوژی و صنعت در دوره های مختلف تاریخی ، هر چند زندگی به ظاهر راحتی را برای بشر به ارمغان آورده است ولی در اصل با برهم زدن تعادل طبیعی محیط زیست انسان ،  اساس و بنیاد های حیاط را به خصوص در قرن اخیر به مخاطره انداخته است . در این بین کشف ، تولید و کاربرد دهها هزار نوع ماده شیمیایی با خواص مختلف چه به صورت خام ، چه بینابینی و چه محصولات نهایی نیز موجب آلودگی محیط های کاری گردیده و سلامتی افراد شاغل در صنایع را به مخاطره انداخته است . این مواد که به شکل گاز ، مایع و یا جامد هستند ، ممکن است طبیعی و مصنوعی بوده و داری منشا گیاهی ، حیوانی و یا سنتتیک باشد . هر ماده شیمیایی خطرات و اثرات سوء مختص به خود را دار است که در صورت تماس و یا ورود به بدن افراد منجر به بروز بیماری و مسمومیت می گردد . زیان حاصل از این مواد و شدت و ضعف آن به نوع و مقدار ماده ، راه ورود به بدن و مدت زمان تماس بستگی دارد . با توجه به اهمیت موضوع عوامل زیان آور شیمیایی و زیان های حاصل از آن متخصصین بهداشت حرفه ای با استفاده از تجربه ، دانش و مهارت های خود محیط کار را مورد ارزیابی قرار می دهند . ارزیابی و تجزیه و تحلیل محیط کار اولین مرحله اساسی برای شناسایی پتانسل خطر در شغل ها و ایستگاه های کاری است . در طی انجام این کار متخصصین بهداشت حرفه ای مواجهه خطرناک مواد را شناسایی و تعیین مقدار نموده و بدین ترتیب مشکلات شغل و احتمال خطر آنها تعیین می نمایند . عوامل شیمیایی در محیط کار ، در بر گیرنده ی همه ی مواد اولیه ، مواد خام ، مواد واسطه و فرآورده های اصلی هستند ، که در صنعت به کار می روند یا تولید می شوند

 

 

 

 

3-4-عوامل ارگونومی

 

1-3-4-مقدمه

ارگونومي بعنوان رشته اي از علوم كه با بدست آوردن بهترين ارتباط ميان كارگران و محيط كاري شان ، مرتبط است تعريف ميشود . ارگونومي با ارزيابي قابليتها و محدوديتهاي انسان (بيومكانيك و آنتروپومتري ) ، استرسهاي كاري و محيطي (فيزيولوژي كار و روانشناسي صنعتي ) ، نيروهاي استاتيك و ديناميك روي بدن انسان (بيومكانيك )، احتياط (روانشناسي صنعتي ) ، خستگي (فيزيولوژي كار و روانشناسي صنعتي )، طراحي و آموزش و طراحي ايستگاه كاري و ابزارها (آنتروپومتري و مهندسي )، سر و كار دارد. بنابراين ارگونومي از خيلي از علوم و مهندسي تشكيل يافته است .

ارگونومي شغلي تلاش ميكند تا با بازبيني سيستم هاي كاري ، آنها را در جهت كاهش استرسهاي حرفه اي تغيير دهد .
اصول ارگونومي در صنعت :
- طراحي تغيير ، جايگزيني و نگهداري تجهيزات براي ارتقاي بهره وري ، زندگي كاري و كيفيت توليد
- طراحي و تغيير فضاهاي كاري و جانمايي كاري براي سهولت و سرعت عمليات خدمات و نگهداري
- طراحي و تغيير روشهاي كاري شامل اتوماسيون و تخصيص وظيفه بين اپراتور و ماشين
- كنترل فاكتورهاي فيزيكي (گرما ،سرما،صدا،ارتعاش ،نور) در محل كار براي توليد بهتر و ايمني كاركنان


2-3-4-فاكتورهاي استرس در محيط هاي كار
هر محيط كاري فاكتورهاي استرس مخصوص خود را دارد. در زير فاكتورهاي استرس شناخته شده در محل كار آمده است .
- پيچيدگي و تعدد ابزارهاي مورد استفاده در محيط كار
- وضعيتهاي محيطي غير طبيعي (گرما ، صدا ، ارتعاش ، روشنايي ، مواد سمي و …)
- بار كاري فيزيكي و فكري

نتايج بكارگيري ارگونومي:
موارد زير تعدادي از نتايج بكارگيري اصول ارگونومي در محل كاراست .
- درك تاثير مخصوص نوع كار روي جسم كاركنان و كارايي شغلي شان
- پيش بيني پتانسيل اثرات طولاني مدت (يا تجمعي ) كار روي جسم كاركنان
- ارزيابي تناسب محل كار و ابزارها براي كارگران جهت انجام كار
- بهبود بهره وري و آسايش كارگران توسط (تطبيق كار براي شخص ) يا تطبيق شخص براي كار نتايج اين قبيل تلاشها دستيابي به بهترين هماهنگي ميان قابليتهاي كارگر و نيازمنديهاي شغل است .

 

جنبه هاي بهداشتي ارگونومي :
1- پيشگيري از بيماريها و اختلالات ناخواسته و غيبت
2- طراحي بهينه ايستگاههاي كاري
3- بهترين استفاده ازانرژي تلاش كاري
4- بهترين استفاده ازمنابع و قابليتهاي كارگر


جنبه هاي اقتصادي ارگونومي :
1- استفاده بهينه ازانرژي كه باعث كارايي بيشتر ميگردد
2- دوره هاي منظم كارو استراحت كه باعث بهره وري بيشترميگردد
3- حذف خستگي كه باعث افزايش كيفيت كار ميشود .

 

 

 

 

3-5- عوامل روانی

انسان موجودی با ابعاد مختلف از جمله بعد جسمی و روانی است . حیات جسمی او پیوسته شرایط روانی او را تحت تاثیر خود قرار داده و در عین حال از آن تاثیر می پذیرد . بنابراین زندگی جسمی و روانی انسان پیوندی همه جانبه و تنگاتنگ با هم دارند و بر روی یکدیگر تاثیر عمیقی می گذارند . یک عارضه جسمی مانند شکستگی استخوان دست یا پا تاثیری شگرف بر فعالیت های روانی انسان می گذارد . شخص را کم حوصله کرده ، سطح فعالیت وی را کاهش داده و بالاخره میزان رضایتمندی او را از زندگی کم می کند . همچنین یک عارضه مختصر روانی مانند یک افسردگی ساده نیز روی فعالیت های جسمانی فرد اثر می گذارد به عنوان مثال اشتها را کاهش داده و سطح فعالیت های جسمانی را کم می کند .

نیروهای کار هم همانند دیگر انسان ها واجد چنین ویژگی هایی هستند . به گونه ای که عوامل وابسته به کار و شرایط محیط کار بر وضعیت روانی آنها تاثیر می گذارد و سلامت جسمی و رانی آنها را تحت تاثیر قرار می دهد تا جایی که در بعضی آمارها آمده است حدود 20 در صد از کارگران دچار نوعی ناراحتی روانی اند و حدود 30 در صد از غیبت های ناشی از کار ریشه در وضعیت نامناسب روانی دارند .

یکی از عوامل زیان آور در کارخانه  پارس گلبیز استرس های ناشی از عوامل محیطی ( صدا ، ارتعاش ، گرما ، عوامل شیمیایی و ... ) می باشد که از لحاظ جسمی بر روی کارگران اثر می گذارد و از نظر روانی نیز موثرند .

 

 

 

 

 

 

 3-6-عوامل بیولوژیکی:

1- 3-6-مقدمه

محیط کار انسان  علاوه بر عوامل زیان آور غیر زنده  دارای عوامبل زیان آور زنده(بیولوژیکی) نیز میباشد که سلامت او را به خطر می اندازد شناخت این عوامل زیان اور و راههای تماس شغلی با انها و بیماری هایی که در فرد ایجاد میکنند اولین گام در پیشگیری از این بیماری ها میباشد

 

این بیماری ها با توجه به عامل بوجود اورنده به پنچ دسته تقسیم میشوند

1-بیماری های ناشی از ویروسها مانند هپاتیت ویروسی و هاری..

2- بیماری های ناشی از باکتری ها از جمله سیاه زخم،بروسلوز،کزاز،سل گاوی

3- بیماری های ناشی از ریکتزیا مانند تب کیو

4- بیماری های ناشی از قارچها مثل هیستوپلاسموز واسپرژیلوس

5- بیماری های ناشی از انگلها مانند کرم قلابدار

 

 2-3-6-موارد بیماری زایی و پیشگشیری

-هپاتیت

واژه‌ی هپاتیت (Hepatitis) به معنای التهاب كبد است. بسیاری از عوامل (از جمله داروها) می‌توانند این التهاب را ایجاد كنند اما به طور كلی، شایع‌ترین علت ایجاد هپاتیت در سراسر دنیا، «ویروس»ها هستند. طبق تعریف، اگر هپاتیت كمتر از 6 ماه طول بكشد آن را «هپاتیت حاد» و اگر بیشتر از آن به طول بینجامد آن را «هپاتیت مزمن» می‌گویند.

هپاتیت حاد ویروسی معمولاً با یك دوره‌ی پیش درآمد آغاز می‌شود: احساس ناراحتی، خستگی، بی‌اشتهایی، تهوع، استفراغ، درد عضلانی، سردرد و یك تب خفیف. حتی گاهی این بیماری در ابتدا خود را با اعلایم سرماخوردگی نشان می‌دهد. افراد سیگاری مبتلا به هپاتیت حاد غالباً نسبت به سیگار تنفر پیدا می‌كنند. بعد از این دوره‌ی چند روزه است كه «یرقان» یا «زردی» ایجاد می‌شود.

معمولاً همزمان با ایجاد زردی، حال عمومی بیمار رو به بهبود می‌رود و حتی تب او قطع می‌شود. اما این‌ها نشان دهنده‌ی بهبود بیماری نیستند، بلكه درست برعكس، قسمت اصلی بیماری از اینجا شروع می‌شود.

علل‌

 هپاتیت‌ A و E :  ویروس معمولاً از راه‌  آب یا غذا وارد بدن‌ می‌شود، خصوصاً صدف‌ خام‌ که‌ توسط‌ فاضلاب‌ آلوده‌ شده‌ باشد.

 هپاتیت : معمولاً از راه‌ آمیزشی‌، تزریق خون‌ ، و تزریق‌ یا سرنگ‌ آلوده‌ انتقال‌ می‌یابد. مادری‌ که‌  هپاتبت  B دارد ممکن‌ است انتقال‌ دهد. بعضی‌ از موارد هم‌ بدون‌ دلیل‌ مشخص‌ و راه‌ شناخته‌ شده‌ای‌ برای‌ انتقال‌ عفونت‌ رخ‌ داده‌اند.

 هپاتیت C : معمولاً از راه‌ تزریق‌ موادمخدر داخل‌ رگ‌، تزریق‌ خون‌ و سایر انواع‌ مواجهه‌ با خون‌ یا محصولات‌ خونی‌ آلوده‌ انتقال‌ می‌یابد. البته‌ در 40% از موارد، راه‌ انتقال‌ معلوم‌ نیست‌.

 هپاتیت D : به‌طور جداگانه‌ از  B نمی‌تواند رخ‌ دهد.

 هپاتیت G : الگوی‌ انتقال‌ مشابهی‌ مثل‌  C  دارد؛ معمولاً از راه‌ خون‌ انتقال‌ می‌یابد

 درمان‌
بررسی‌های‌ تشخیصی‌ عبارتند از آزمایش‌ خون‌ برای‌ شناسایی‌ عفونت‌، بررسی‌های‌ مربوط‌ به‌ کار کبد، و نمونه‌برداری‌ از  کبد در موارد شدید یا مزمن‌
اکثر بیماران‌ هپاتیتی‌ را می‌توان‌ بدون‌ خطر زیاد در منزل‌ تحت‌ مراقبت‌ قرار داد. جداسازی‌ کامل‌ بیمار ضروری‌ نیست‌، اما فرد بیمار باید وسایل‌ جداگانه‌ای‌ برای‌ خوردن‌ و آشامیدن‌ داشته‌ باشد یا از وسایل‌ یک‌ بار مصرف‌ استفاده‌ کند.
 

-هاری

هاري يك بيماري  زئونوز یا مشترک خطرناک بین انسان و حیوا نات هاری می باشد و عفوني حاد و كشنده ويروسي است كه به دو شكل تحريكي ( هاري خشمگين ) و ساكت ( هاري فلجي ) ظاهر مي شود . اين بيماري مخصوص گوشتخواران اهلي و وحشي بوده ، انسان و ساير حيوانهاي خونگرم پستاندار ،‌به طور تصادفي و اغلب از طريق حيوان گزيدگي به آن مبتلا مي شوند  

 

راههاي سرايت بيماري

 

1.                 گاز گرفتن

2.                 پوست

3.                 نسوج مخاطي

    4– تنفس

    5 – دستگاه گوارش

    6 – جفت

    7 – وسايل آلوده

    8 – انسان به انسان

 

علایم

خارش و سوزش در محل گزیدگی , احساس هراس,خستگی , استفراغ شدید و خون آلود,سردرد،تب و تشنج ،توهم و هزیان گوئی،گرفتگی عضلات،که در حلق به دلیل این گرفتگی فرد قادر به نوشیدن آب نمی باشد .به تدریج با افزایش و تشدید انقباضات شدید عضله قلب و دستگاه تنفسی فرد می میرد

 

درمان

بیمار مبتلا به هاری باید در یک اتاق ایزوله تحت مراقبت های ویژه قرار گیرد به این ترتیب که پس از بستری کردن بیمار دریک اتاق کم نور درمحلی بی سر و صدا وساکت و آرام  موارد زیر را بایدانجام داد

-شستشوی کامل محل زخم با آب و صابون(حداقل به مدت 5 تا 10 دقیقه و با    استفاده از برس)

 -ضد عفونی کردن محل زخم با الکل یا بتادین.
- تزریق دارو های آرام بخش و ضد تشنج
- جایگزینی مایع و الکترولیت
- تزریق آنتی بیوتیک در صورت وجود عفونت
- باز نگه داشتن راه های تنفسی
- درمان نارسایی تنقسی و قلبی عروقی

 

-سیاه زخم

عامل آن باسیل(یک نوع باکتری) بزرگی با توانایی تولید اسپورمی باشد كه اسپور نسبت به شرایط سخت محیطی بسیار مقاوم بوده و مدت طولانی در هوا و به ویژه خاك زنده می ماند. این باسیل در حیوانات بیشتر دیده می شود، لذا افرادی كه درتماس بیشتر با حیوانات و فرآورده های حیوانی آلوده قرار دارند  بیشتر گرفتار می شوند.

- راه های انتقال بیماری

تماس با اسپورهای آلوده كننده میكروب از طریق پوستی، مخاطی، تنفسی و یا سیستم گوارشی. انتقال از فرد به فرد بسیار نادر است..

ـ علائم بیماری  

نوع پوستی اغلب به صورت تورم موضعی و یا زخم پوستی بدون درد، سیاه رنگ، نكروز شونده، با به جا ماندن اثر بعد از بهبودی یا eschar می باشد.

سیاه زخم تنفسی ممكن است دارای علائمی شبیه آنفلو انزا بوده و در موارد پیش رفته به صورت پنومونی هموراژیك تظاهر نماید كه می تواند مرگ زا باشد.

ـ درمان  

با استفاده از آنتی بیوتیك های پنی سیلین ـ داكسی سیكلین و ترجیحاً سیپروفلوكساسین زیر نظر پزشك می باشد. تا كنون مقاومت قابل ملاحظه ای گزراش نشده است.

شروع سریع درمان كمك كننده است.

سیاه زخم نوع تنفسی بعد از شروع علائم بالینی علی رغم درمان 100 درصد كشنده می باشد.

 

 

 

-لپتوسپیروز

این بیماری که نام علمی آن لپتوسپیروز است یک بیمای عفونی مشترک انسان و حیوان است و در جوامعی در که شغل افراد آن کار کشاورزی و یا ماهیگیری است دیده می شود. در مناطقی که   خدمات بهداشتی درمانی آن مطلوب نباشد تا  20% موجب مرگ و میر می شود

 لپتوسپيروز به عنوان يك بيماري مشترك بين حيوان و انسان مطرح بوده كه به وسيله يك نوع اسپيروكت به نام لپتوسپيرا ايجاد مي شود و در جوامعی که شغل انها کشاورزی و یا ماهیگری میباشد دیده میشود و در مناطقی که وضع مطلوبی از بهداشت ندارند تا 20% موجب مرگ و میر میشود

  این بیماری به تب برنج، تب شالیزار، تب شالیکاران، تب مزارع، تب برنجکاران، لپتوسپیروز، لبتوسپیروزیس،    معروف است

علائم بیماری

تب و لرز، دردعضلاني بخصوص در ناحيه عضلات ران و كمر، سرفه و درد  در ناحيه سينه، يرقان، تورم و پرخوني غشاً ملتحمه چشم به صورت دو طرفي، درد مفاصل، ترس از نور، جوشهاي قرمز پوستي، بي اشتهايي، تهوع و استفراغ، گاهي اسهال، مننژيت آسپتيك و در زنان حامله خطر از بين رفتن جنين و سقط وجود دارد.  البته بسته به  سروتيپ عامل بيماري ممكن است يك يا تعدادي از نشانه هاي فوق ظاهر شود.  بعد از طي مرحله اول بيماري (4 تا 9 روز) با ظهور پادتن ها لپتوسپيراها از خون محو شده و در كليه ها متمركز شده و بطور متناوب از طريق ادرار دفع ميشوند. اين مرحله مي تواند ماهها ادامه يابد.

-تولارمی

عامل تولارمی باکتری به نام فرانسی زلاتولارنسیس است.وشامل نامهای گوناگونی از جمله شبع طاعون،تب خرگوش،تب مگس و بیماری اوهار میباشد و در اثر تماس پوست با سطوح مخاطی انسان با خون یا بافتهای الوده ی حیوانات مبتلا به تولارمی،گزش توسط نیش کنه و یا مگس حامل باکتری،خوردن گوشت خوب پخته نشده .. انتقال میابد

درمان

درمان آن به وسیله ی استرپتومایسین یا جنتامایسین است اگرچه انتی بیوتیکهای دیگر نیز اثر میکنند

3-2- عوامل فیزیکی زیان آور

توجه به شرایط فیزیکی محیط کار،یکی از عوامل بسیار موثر درایجاد روحیه ی کارگران صنایع می باشد.

علاوه بر اینکه شرایط فیزیکی مطلوب، بازده کار را افزایش می دهد، تاثیر ناخودآگاه آن سبب می شود که کارگران نسبت به محیط کار خود احساس دلبستگی کنند و از این رهگذر مسائلی نظیر تاخیر در حضور مرتب، استعفا، حوادث و سوانح به حداقل کاهش یابد. بدین ترتیب اثرات  خوبی که یک محیط فیزیکی مناسب و مطلوب بر روحیه ی کارگران می گذارد،مهم میباشد

بنابراین در روش های نوین مدیریت،مدیران صنایع می بایست ایجاد شرایط مناسب فیزیکی محیط کار را به عنوان یکی از عوامل موثر در بهره وری مورد عنایت بیشتری قرار دهند و از اهمیت جنبه های فیزیکی محیط کار و نقش سازنده ی آن در تامین رفاه خاطر کارگران و ایجاد علاقه و دلبستگی به کار در آنان غافل نمانده و به بذل کوشش پی گیر در این زمینه همت گمارند.

 

3-2-1- صدا

در عصر حاضر، پیشرفت فن آوری در تمام زمینه های صنعتی ،گسترش و کاربرد وسیع وسایل،ماشین آلات و تجهیزات مختلف را به همراه داشته است. این رشد سریع سبب گردیده تا انسان در زندگی روزمره و شغلی خود هر چه بیشتر تحت تاثیر آشفتگی های ناخوشایند آکوستیکی یعنی صدا با شدت های مختلف قرار گیرد،بطوریکه امروزه صدا جزئی از زندگی انسان را تشکیل می دهد.تحقیقات EPA نشان می دهد که تراز صدا در جوامع،ارتباط مستقیم با میزان جمعیت دارد.به همین ترتیب،صدا یکی از خطرات شغلی و صنعتی به شمار می آید و بسیاری از کارگران به ویژه کارگران بخش صنعت در معرض این عامل زیان آور قرار دارند.

 

اندازه گیری سر و صدا

الف – اندازه گیری و ارزیابی محیطی

در این هدف محل های استقرار کارگران مدنظر نبوده و از نتایج آن برای تعیین و مشخص نمودن توزیع تراز صوت و محدوده های ایمنی و خطر در کارگاه و همچنین تعیین منابع اصلی صوت برای کنترل صدا استفاده می شود و شامل روش های زیر است :

- روش تهیه ی نقشه ی ناحیه بندی صوت

- روش تهیه ی نقشه ی خطوط همتراز

- روش اندازه گیری تراز کلی صدا در کارگاه

- روش متوسط گیری تراز فشار صوت

ب- اندازه گیری موضعی به منظور ارزیابی مواجهه ی کارگر

که هدف اندازه گیری صدا در این کارخانه اندازه گیری و ارزیابی محیطی بوده است .

 

ارزیابی صوت

پس از شناسایی و اندازه گیری صدا نوبت ارزیابی آن و مقایسه مقادیر بدست آمده با استانداردهای مورد قبول می باشد.استاندارد مورد قبول عبارت است از استاندارد کمیته ی کشوری بهداشت حرفه ای که در کتابچه ای تحت عنوان حدود مواجهه ی مجاز شغلی گردآوری و تدوین شده است.بدین صورت که طبق جداول زیر برای صدا دو استاندارد تماس با صدا(صدای ضربه ای و کوبه ای) موجود می باشد.

 

 

  جدول3-1- استاندارد صدای پیوسته

تراز فشار صوت db

مدت زمان مجاز مواجهه h

82

16

85

8

88

4

91

2

94

1

 

به ازای 3db افزایش تراز فشار صوت مدت زمان مواجهه نصف خواهد شد .

 

    جدول 3-2- استاندارد صدای ضربه ای و کوبه ای

تعداد ضربه در شیفت کاری روز

میزان تراز فشار صوت مجاز db

100

140

1000

130

10000

120

 

به ازای 10 برابر شدن تعداد ضربات میزان تراز فشار صوت 10db کاهش می یابد .

 

نقشه ناحیه بندی صوتی

در این روش کارگاه به نواحی شطرنجی با ابعاد یکسان تقسیم بندی شده و مرکز هر ناحیه یک ایستگاه اندازه گیری می باشد . برای هر کارگاه با توجه به مساحت و امکانات تعداد معین و محدودی ناحیه انتخاب می شود .

 

جدول 3-3- تعیین ناحیه صوتی

کارگاه های زیر 100 متر مربع

نواحی با ابعاد 2 متر

کارگاه های 100-1000 متر مربع

نواحی با ابعاد حداکثر 5 متر

کارگاه های بیشتر از 1000 متر مربع

نواحی با ابعاد 10 متر

 

 

 

 

پس از اندازه گیری تراز فشار صوت در مرکز هر ناحیه (در شبکه A) نتایج روی نقشه یا جدول کد بندی شده نوشته می شود.

S(سبز): محدوده ایمن(تراز فشار صوت کمتر از 65 dbA)

C(زرد): محدوده احتیاط(تراز فشار صوت 65dbA – 85 dbA)

D(قرمز): محدوده خطر(تراز فشار صوت بیش از 85dbA)

 

صدا در سالن تولید

صدا در این سالن از نوع پیوسته و منقطع می باشد و طبق بررسی های انجام شده و نیز اندازه گیر های موجود صدا در بیشتر مکانها بالاتر از حد مجاز میباشد و هنگامی که دستگاه کاتر روشن میباشد صدا در نزدیکی آن تا سقف db1 05 میرسد

 

3-2-2-گرما   

گرمای موجود در محیط کار از منبع گوناگونی ایجاد میشود از جمله وسایل و ماشینهای  گوناگون فرایندهای تولید،تابش نور خورشید،وسایل روشنایی مصنوعی،انسان و شرایط هوای بیرون کار را میتوان نام برد

 

عوارض ناشي از گرما

عوارض ناشي از گرما به دو گروه تقسيم ميشود:

گروه اول: عوارض خفيف كه شامل سوختگي پوست و جوشهاي گرمايي است جوشهاي گرمايي به علت بسته شدن غدد عرق ايجاد مي شود.

گروه دوم، عوارض شديد مي باشد وشامل كرامپ گرمايي، گرمازدگي و خستگي گرمايي مي باشد.

الف-كرامپ گرمايي(Heat  Cramps)

اين بيماري دراثر عرق زياد واز دست دادن آب و الكتروليتهاي بدن بخصوص سديم مي باشد. كارگر به سردرد و سرگيجه خفيف دچار مي شود و در آغاز بصورت ناگهاني همراه با دردهاي شديد، ابتدا در ماهيچه هاي دست و بازو و سپس در ماهيچه هاي پا وشكم شروع مي گردد. درد مرتباً زياد شده و در حالت بسيار شديد ممكن است گرفتگي (اسپاسم) كارپوپدال كه نوعي گرفتگي انگشتان دست و پا مي باشد نيز ديده شود.

براي درمان بايستي شخص را به محيط خنك انتقال داده وبه او مايعات به صورت وريدي ياخوراكي(يك چهارم قاشق چاي خوري نمك دريك ليوان آب)رسانده شود.

ب-گرمازدگي( Heatstroke)

گرمازدگي دراثراختلال ناگهاني وحاد سيستم تنظيم دماي بدن بوجودمي آيد كه شخص در يك محيط بسيارگرم براي مدت زمان طولاني قرارگيرد ومشغول به انجام كار سنگيني نيز باشد.دراين حالت مكانيسم هاي بدن براي تثبيت وآزادسازي دماي بدن بامشكل روبرومي شود ودرجه حرارت داخلي بدن به سرعت افزايش  مي يابد (تا حد 43-40درجه سانتيگراد) وبه سطحي مي رسد كه باعت آسيب مغزمي شود.

آغاز بيماري گرمازدگي ناگهاني بوده و بيمار بيهوش مي گردد.پوست بيمار بسيار گرم وخشك،نبض كندو درجه حرارت مقعد در حدود 42تا 45 درجه سانتيگراد مي باشد

پيچاندن شخص در حوله يا ملحفه هاي مرطوب و سرد،غوطه ور ساختن بدن در حمام آب سرد نيز از جمله اقداماتي است كه بايد صورت گيرد.

پ-خستگي ناشي ازگرما(Heat exhaustion)

شايعترين عارضه گرمايي است و به آن ضعف گرمايي نيز اطلاق مي شود اين حالت بر اثر از دست دادن مقدار زيادي آب و الكتروليت از طريق تعريق زياد به دنبال قرار گرفتن در هواي گرم ومرطوب اتفاق مي افتد در اين عارضه شروع بيماري بسيار آهسته بوده وبيمار از ضعف خستگي سردرد سرگيجه شكايت مي كند.معمولاعلايمی چون اسهال تهوع واستفراغ نيز وجود دارد پوست فرد مرطوب و درجه بدنش در حدود 5/39 درجه سانتيگراد مبياشد نبض وي كند و ضعيف بوده و فشار خون كاهش مي يا بد.

بهترين درمان در صورت نداشتن تهوع واستفراغ خوراندن آب ومايعات واستفاده از كمپرس سرد توسط حوله مرطوب ميباشد بالا بودن پاهاي بيمار نيزكاهش فشار خون وضعيتي را بهبود مي بخشد

 

 

 

 

پيشگيري از خطرات ناشي از گرما

1- استفاده از لباس هاي رنگ روشن سبك راحت وگشاد واز جنس نخ وازپوشيدن لباسهاي از جنس نايلوني يا پلاستيكي خودداري گردد.

2- تهويه عمومی مناسب.

3- برنامه منظم كارواستراحت.‌

4- كاهش فعاليت جسمانسی كارگران.

5- در دسترس قرار دادن آب خنك و گوارا.

6- تهيه ودراختيارقراردادن ميوه هايي كه با نمك خورده مي شوند مانند گوجه سبز، خيار، گوجه فرنگي، پرتغال ترش جهت جبران نمك و جلوگيري از كرامپ عضلاني.

گرما در کارخانه

تنها قسمت مورد توجه در این مورد کابینهای پخت بوده که با توجه به بسته بودن فضای موجود و نیز مواجهه ی کوتاه مدت با گرما مورد خاصی از ناراحتی یا اثر مضری بر روی افراد مشاهده نشده است

 

 

 

 3-2-3-سرما

- سرما

امروزه مطلوب ترین دما برای زندگی 21 درجه  سانتیگراد است.در دمای پائین کار و فعالیت دشوار می شود.اگر سرما شدید باشد دست و پاهای فرد حالت کرخی پیدا کرده و فرد توان انجام کار را ندارد.در این حالت استفاده از دستکش و وسایل حفاظت فردی،استفاده از غذا و نوشیدنی ها ی گرم،استفاده از پوشاک گرم و برنامه ریزی برای گرم شدن هنگام استراحت می تواند از عوارض سرما جلوگیری نماید.

عوارض ناشی از سرما عبارتند از:

- کهیر       - سرخی        - سرما زدگی

 آسيبهاي ناشي از سرما  

آسيبهاي ناشي از سرما در سه گروه قرار مي گيرند

--كاهش دماي عمومي بدن (هيپوترمي عمومي)
-- سرمازدگيFrostbite
-- پاي سنگر ماندهTrench Foot Immerision foot injury     

                                       

 

سرما در کارخانه

تنها در قسمت سالن نگهداری مواد افراد با سرما در تماس بودن که در بیشتر مواقع بیرون از سالن بود و میزان کاهش دمای بدن خود را به نحوی جبران میکردند

 

 3-2-4- پرتوهای زیان آور محیط کار

پرتوها گونه ای از انرژی هستند که بسته به نوع آن در خلاء و ماده پراکنده می شوند . برخی از آنها دارای جرم و برخی فاقد جرم می باشند و با توجه به میزان انرژی قدرت نفوذ متفاوتی دارند . پرتوها به دو دسته یونساز ( اشعه ایکس ، الفا ، گاما و ... ) و غیر یونساز ( مرئی مادون قرمز و ... ) تقسیم بندی می شوند . آسیب های ناشی از پرتوی فرابنفش شامل آسیب به مراکز خون ساز ( کاهش گلبول سفید و پلاکت ها) ، آسیب به دستگاه گوارش ( ایجاد زخم در معده ، روده و ... ) و آسیب به دستگاه اعصاب مرکزی ( به هم خوردن تعادل عصبی ، ناهماهنگی و بی نظمی حرکت ماهیچه ها و ... ) اثر بر وراثت و ایجاد جهش های ژنتیکی ، کاهش طول عمر ، آب مروارید ، سرطان و ... می باشد . از جمله آسیبهای ناشی از تابش زیاد اشعه ماوراء بنفش در یک مواجهه نیز شامل سوختگی سطحی تا عمیق پوست ، آب مروارید و ... نام برد . آسیب های ناشی از پرتوی فرابنفش شامل آسیب به مراکز خون ساز ( کاهش گلبول سفید و پلاکت ها) ، آسیب به دستگاه گوارش ( ایجاد زخم در معده ، روده و ... ) و آسیب به دستگاه اعصاب مرکزی ( به هم خوردن تعادل عصبی ، ناهماهنگی و بی نظمی حرکت ماهیچه ها و ... ) اثر بر وراثت و ایجاد جهش های ژنتیکی ، کاهش طول عمر ، آب مروارید ، سرطان و ... می باشد . از جمله آسیب های ناشی از تابش زیاد اشعه ماوراء بنفش در یک مواجهه نیز شامل سوختگی سطحی تا عمیق پوست ، آب مروارید و ... نام برد

پرتوها در کارخانه

در مورد پرتوها موضوع یا مورد خاصی در کارخانه ی پارس گلبیز وجود نداشت

 

3-2-5- روشنایی

پیشرفت صنایع ، ازدیاد واحدهای صنعتی و تولیدی و نیاز روزافزون به بازده بیشتر صنایع برای تامین نیازهای مصرف کنندگان ایجاب می کند که کار بیشتر در محیط های بسته در مدت شب و روز ادامه داشته باشد . بنابراین استفاده از نورهای مصنوعی به تدریج توسعه یافته است . امروزه مسئله ی روشنایی برای کارگاه های بزرگ صنعتی اهمیت ویژه یافته است زیرا کمبود روشنایی در محیط کار افزون بر ایجاد خستگی عصبی ، آسیب های دیگری به سلامت و بینایی کارگران وارد می کند . به طور کلی می توان اهداف تامین روشنایی مناسب را تحت عناوین زیر بیان کرد :

- حفاظت از بینایی کارگران

- کاهش ایجاد خستگی و فشار ناشی از روشنایی کم و نامناسب

- پیشگیری از حوادث ناشی از کار

- افزایش بازده کاری

- بهبود کیفیت فرآورده