HSE و بهداشت حرفه ای

 

 

 

 

 

 

شرح وسایل نمونه برداری

 

 

مقدمه :

شیوه های نمونه برداری : دو شیوه اصلی برای نمونه برداری و جمع آوری آلاینده های هوا برد وجود دارد که شامل نمونه برداری فعال یا دینامیک و نمونه برداری پسیو یا غیر فعال می باشد در روش اول ، از یک حرکت دهنده هوا استفاده می شود ( پمپ ) و حجم معینی از هوا در فشار و درجه حرارت معین از روی جاذب استفاده می شود . در روش دوم از هیچ گونه پمپ یا به حرکت در آورنده هوا استفاده نمی شود . در این روش آلاینده های هوا برد بر اساس پدیده انتشار به درون نمونه بردار وارد شده و به دام می افتد .

 

هدف استفاده از وسایل نمونه برداری  :

نمونه برداری از مواد آلاینده هوای محیط کار جهت اندازه گیری مقدار آن و بررسی های بعدی

 

انواع نمونه گیرها :

فیلترها و انواع هولدرهای آن – ایمپکتور ها – ایمپینجرها – سیکلونها – بابلرهای متخلخل – کیسه های نمونه برداری – لوله های زغال فعال

 

1 - ) فیلترها :

انواع فیلترها : فیلتر های  آ) الیاف سلولزی ، ب) گلاس فایبر ،

ج) الیاف مخلوط ، د) غشایی ، و) نوکلئوپور

 

یک نوع فیلتر

آ) فیلترهای سلولزی : اغلب فیلترهایی که در این گروه قرار می گیرند از آزمایشگاه شیمی برای جداسازی مواد جامد از مایع استفاده می شود .حجم خاکستر

 آنها کم است و ضخامت آنها کمتر از25/0 میلی متر است ارزان قیمت بوده و

در اندازه های مختلف یافت می شوند .از جمله معایب آن جذب زیاد رطوبت است آنها را برای تجزیه نا مناسب می سازد

ب) فیلتر های گلاس فایبر : نسبت به فیلتر های نوع قبل گران تر بوده و دارای قدرت مکانیکی  کمتری هستند . از جمله محاسن آن عبارت است از جذب کم رطوبت ، تحمل دمای بالا، راندمان جمع آوری بالا ، واکنش پذیری کم و در نمونه برداری در حجم های بالا از آن استفاده می شود . یکی از معایب آن نیز این است که حاوی سیلیس بوده و برای تعیین سیلیس آزاد نمی توان از آن استفاده نمود .

پ) فیلتر های الیاف مخلوط : شامل فیلتر های مخلوط سلولز ، آزبست ، سلولز- گلاس و گلاس – آزبست می باشند . فیلتر این گروه جایی که بالا بودن راندمان جمع آوری و پایین بودن افت فشار اهمیت دارد ( نظیر وسایل تصفیه کننده هوا ) کاربرد زیادی یافته اند .

ت) فیلتر های پلاستیکی : متداول ترین انواع آن فیلتر Micro sorban   است که از الیاف پلی استیرن که قطر کمتر از یک میکرون دارد ساخته شده است . قدرت مکانیکی پایینی دارد ولی می بایست توسط یک شبکه نگه دارنده که در زیر آن قرار می گیرد حمایت شوند .

ث) فیلتر های غشایی : جایی که نمی توان از فیلترهای الیافی استفاده کرد از این فیلترها استفاده می کنند . غشاهای آلی از تشکیل یک ژل حاصل  از کلوئید آلی ساخته می شود . ژل را به صورت لایه ای نازک حدود 15 میکرون که دارای منافذ یکنواخت و یکسانی است در می آورند . و به عنوان فیلتر استفاده می کنند . فیلتر های غشایی از جنس سلولزاستراست ،و کاربرد زیادی در نمونه برداری از هوا دارند . اخیرا فیلتر های غشایی از جنس سلولزی تری استات ، نایلون ، اکریلونیتریل ، تفلون و نقره ساخته شده است .

ج) فیلترهای نوکلئوپور: مشابه فیلتر های غشایی اند ، زیرا منافذ آنها یکسان و یکنواخت است . منافذ این فیلترها استوانه ای شکل است و بر سطح فیلتر عمود هستند . جاذب آب نیستند و از این رو می توان از آنها برای تجزیه به روش وزنی استفاده کرد . ساختار پلی کربناته این فیلترها محکم بوده و بنابراین هنگام استفاده از آنها نیازی به تکیه گاه برای فیلتر نیست . در این فیلترها بررسی میکروسکوپِی نیز امکان پذیر است .

چگونگی انتخاب هولدر ( نگه دارنده ی فیلتر ) برای فیلترهای متفاوت بر حسب :

 اندازه فیلتر : برای استفاده از فیلتر می بایست از نوع مناسبی از نگه دارنده استفاده کرد . فیلترها در ابعاد متنوعی اند اما برخی از آنها تنها در یک اندازه ساخته می شوند .

چند نوع  هولدر

خصوصیات مکانیکی فیلترها : بعضی از نگه دارنده های فیلتر را تنها می توان برای فیلترهایی که قدرت بالایی دارند استفاده کرد . یک فیلتر محکم را می توان در نگه دارنده ی فیلتر ساده بدون صفحه ی تکیه گاه نهاد و مورد استفاده قرار داد . فیلترهای نرم نظیر فایبرگلاس و یا غشایی نیازمند نگه دارنده ای هستند که دارای صفحه تکیه گاه است تا از شکستگی فیلتر جلو گیری شود .

 

 

نمونه هایی از ایمپکتور

 2- ) ایمپکتورها : اصطلاح ایمپکتور به گروهی از وسایل جمع آوری کننده آئروسول ها اطلاق می شود که در آنها برخورد ذرات به یک سطح مکانیسم اصلی جمع آوری است . برخورد ذرات به سطح به آن علت اتفاق می افتد که ذرات به سب دارا بودن اینرسی از خط جریان هوا منحرف شده و از آن پیروی نمی کند . برخورد زمانی ایجاد می شود که جریان هوا در مسیر عبور خود به سطح سختی می رسد و آن را دور می زند ذرات به خاطر دارا بودن اینرسی از مسیر جریان پیروی نکرده و به سطح برخورد می کنند و به دام می افتند  .هوای حاوی ذرات از نازل عبور کرده و به صفحه جمع آوری کننده برخورد می کنند ( این صفحه عمود بر محور نازل می باشد) . جریان هوا در چنین وسیله ای خطی است و ذرات در نازل شتاب می گیرند و سرعت یکسان و یکنواخت به دست می آورد . در خروجی نازل جریان هوا منحرف می شود . ذرات درشت به سطح برخورد کرده و به دام می افتد . ذرات ریزتر که اینرسی کافی را نداشته اند از جریان هوا پیروی کرده و مانع را دور میزنند این وسیله برای تعیین غلظت اندازه ذرات ساخته شده است واز یک سری چهار یا شش تایی جت هوا تشکیل شده است که بر صفحاتی عمود می باشند . روزنه جت ها به طور متوالی کوچکتر شده و

این امر باعث می شود که ذراتی که

 اندازه های مختلفی دارند بر روی صفحات جداگانه ای جمع آوری شوند .

 ذرات درشت تر بر روی صفحه اول و ذرات ریزتر به ترتیب کاهش قطر بر روی صفحات بعدی قرار می گیرند . نمونه های جمع آوری شده به کمک میکروسکوپ شمارش شده و یا وزن ذرات ته نشین شده برروی صفحات سنجش و حتی به روشهای شیمیایی تجزیه تعیین مقدار می گردند . عملکرد ایمپکتور ها به جهت جریان فاصله روزنه از صفحه برخورد ، شکل نازل ،و و ذره دارد .

نمایی از ایمپینجر

3-) ایمپینجرها ( بطری های گاز شوی ساده ) : این ظروف یکی از پر مصرف ترین وسایل نمونه برداری از هوای آلوده به شمار آمده و متشکل از بطری های شیشه ای با اندازه های جاذب قرار دارد و تقریبا تا انتهای ظرف ادامه دارد وارد جاذب گشته و پس از عبور از درون جاذب ، از مجرای خروج ، خارج می گردد . عبور اجباری هوا  از درون جاذب موجب می گردد که هوا ، گازها و بخارات همراه خود را در آن به جای گذارد. این بطری ها از نظر

 اندازه به سه نوع دیده می شوند : ایمپینجر بزرگ ( گرین بورگ اسمیت ) ،

 متوسط ( مید جت ایمپینجر ) ، و کوچک ( میکرو ایمپینجر ) .

آ - ایمپینجر بزرگ : این ایمپینجر طرح اصلی و اولیه ایمپینجر است که جهت جمع آوری گرد و غبارطراحی گردید اما پس از مدتی به طور گسترده برای جمع آوری فیوم ها و بخارات به کار گرفته شد . حجم این ایمپینجر 500 میلی لیتر است .

ب – ایمپینجر متوسط : این وسیله یکی از پر مصرف ترین وسایل نمونه برداری محسوب می شود . اگر چه طرح اولیه این وسیله جهت نمونه برداری آئروسول ها بوده اما امروزه بیشتر جهت نمونه برداری از گاز ها و بخارات کاربرد دارد . حجم این ایمپینجر 300 میلی لیتر است . این وسیله کوچک جهت نمونه برداری از منطقه تنفسی مناسب می باشد و توسط کارگر قابل حمل است .

4-) سیکلون ها : سیکلون ها از مهمترین وسایلی هستند که بر اساس خاصیت

گریز از مرکز به جمع آوری ذرات می پردازند . این وسیله و مکانیسم آن

 یکی از موثرترین روش های نمونه برداری است و به همین دلیل در

مقیاس صنعتی به طور وسیعی مورد استفاده قرار می گیرد. سیکلون ها به

 صورت پلاستیکی و آلومینیومی می باشند که اندازه های کوچک آن برای

 نمونه برداری و اندازه های بزرگ آن برای پلاک سازی هوای محیط مورد

 استفاده قرار می گیرد . سیکلون ها مخروط ناقص فلزی یا پلاستیکی است که

هوای حاوی ذرات از روزنه ای در آن وارد شده و پس از حرکت مارپیچ به

نمونه هایی از سیکلون

 طرف پایین ، سرانجام به واسطه تغییر مسیر در انتهای سیکلون از قسمت

بالای آن خارج می شود . هنگام چرخش هوا در سیکلون ، ذرات درشت

( غیر قابل استنشاق ) به دلیل نیروی گریز از مرکز از جریان هوا جدا شده و در قسمت پایین وسیله جمع می شوند . ذرات ریزتر ( قابل استنشاق ) نیز همراه جریان هوا به طرف مجرای خروجی حرکت کرده و در صورت قرار دادن فیلتر

 در مسیر جریان هوا ،بر روی فیلتر به دام می افتد . از مزایای این وسیله

نمونه برداری می توان به قیمت مناسب ، سهولت استفاده ، بی نیازی به مواد

خاص و عدم احتمال ورود مجدد ذرات به جریان هوا اشاره کرد .

نمایی از بابلر

5-) بابلرهای متخلخل : در این بطری ها لوله ورودی هوا در انتها به صورت یک بستر شیشه ای با سطح متخلخل درآمده و این امر باعث می گردد که هوای وارده از سطح متخلخل گذشته ایجاد حباب های بسیار ریزی نماید که در نتیجه سطح تماس گاز یا بخار را با محلول جاذب افزایش می دهند به همین دلیل بابلرهای متخلخل   نسبت به بطری های ساده از کارآیی بالاتری برخورداند قابل ذکر است که روزنه های متخلخل در درجات مختلف ریز، متوسط ، درشت و بسیار درشت ساخته شده اند .

 هر چه دانه های بستر ریزتر باشد مدت زمان تماس آلاینده با محلول بیشتر

 و افت فشار نیز بیشتر خواهد شد . هنگامی که تعداد بطری های نمونه گیر بابلر به صورت دوتایی به هم وصل شوند طول مسافتی که هوای داخل محلول جاذب طی می کند بیشتر و در نتیجه هوای آلوده بیشتری جذب می گردد .

 

6-) کیسه هوا :

نمونه ای از کیسه های نمونه برداری و پر کردن آن

این کیسه در اندازه ها، جنس ها و شکل های مختلف یافت می شوند و از محاسن آنها می توان به سبکی ، غیر قابل شکستن و قیمت ارزان اشاره کرد . کیسه های نمونه برداری از حجم های 250 میلی لیتر تا 250 لیتر موجود است این کیسه ها با جنس های مختلف شامل پلی استر ، تفلون ، تدلار و یا دیگر فلوروکربن ها یافت می شوند .به منظور نمونه برداری از آلاینده ها ی موجود در هوای محیط کار تنها کافی است که حجم مورد نظر از هوای محیط کار توسط پمپ (دستی یا الکتریکی ) به درون کیسه منتقل می شود . از امتیازات کیسه نمونه برداری آن است که برای خروج هوا از آن احتیاجی به مکنده یا ابزار ویژه ای نیست . نکات زیر در مورد استفاده از کیسه ها باید

 رعایت شود :

·        بررسی نشت کیسه ها

·        برای نمونه برداری از مواد بسیار واکنش پذیر نباید استفاده شود

·        حداکثر 80 % ظرفیت کیسه ها را می توان جهت نمونه برداری مورد استفاده قرار داد

وسایلی که توسط آنها کیسه های هوا پر می شوند عبارتند از پمپ نمونه برداری فردی ، سرنگ های تزریقی و استفاده از چمبرنمونه برداری .

 6-) لوله زغال فعال : لوله های نمونه برداری کربن فعال به اشکال و اندازه های مختلف ساخته شده اند . لوله ی پیشنهادی NIOSH دارای

 7 سانتی متر طول و6 سانتی متر قطر است . کربن فعال در لوله ها

 به دو قسمت تقسیم می شوند و بین دو قسمت یک بخش 2 میلی متری با کف اوره تال پر شده است . مقدار کربن فعال 100 میلی گرم است که به دو قسمت 50 میلی گرمی تقسیم می شود .

                                                                                                           

چند نوع لوله زغال فعال

 

نتیجه گیری :

·        وسایل نمونه گیر مختلف هر کدام بسته به شرایط نمونه برداری و نوع نمونه مورد استفاده قرار می گیرند.

·        از کیسه های نمونه برداری نباید برای نمونه برداری گرد و غبار و سایر آئروسل ها استفاده کرد .

·        در بابلر های متخلخل هر چه دانه های بستر ریزتر باشد مدت زمان تماس آلاینده با محلول بیشتر و افت فشار نیز بیشتر می شود .

·        کربن فعال دارای ظرفیت بیشتری برای جذب و نگه داری گازها و بخارات هواست.

 

انواع هولدرها  

 

 

 

 

 

 

آشنایی لوله های گازیاب

 

 مقدمه:

دستگاه های گازیاب :

 لوله ی گازیاب قابل حمل اولین وسیله ی تعیین میزان آلودگی به روش رنگ سنجی بود از جنگ جهانی اول تا 1935 این روش برای عملیات صحرایی رو به پیشرفت بود تا اینکه در سال 1935 شرکت معادن آمریکا اولین گازیاب رنگ سنج را جهت تعیین مقدار H2S   در معادن زغال سنگ ارائه داد در سال 1946 با کاهش قطر لوله شیشه ای گازیاب به میزان حساسیت آن افزوده شد .

اولین گازیاب برای حلال های آلی ( بنزن ، تولوئن ، گزیلن و دیگر حلال های حلقوی ) در دانشگاه هاروارد توسط گروه سیلورمن بررسی گردید .

اساسا لوله گازیاب ترکیبی از دو عامل یکی پمپ و دیگری لوله های معرف رنگ سنجی است . پمپ ممکن است به صورت یک حباب فشرده ساده یا پمپ آکاردئونی و یا یک پمپ پیستونی باشد . این وسیله برای نمونه برداری بلند مدت پیشنهاد نمی گردد و پمپ های آکاردئونی و پیستونی براساس کشیدن حجم ثابتی از هوا معادل 100 میلی لیتر در مدت 30 ثانیه با هر ضربه طراحی شده است . لوله شیشه ای باریک معرف با6-4 میلی لیتر قطر از گرانول هایی پر شده است که این گرانول ها معمولا ا ز ژل های جاذب مثل سیلیکاژل ، آلومین فعال شده و یا گرانول های بی اثر تشکیل گردیده و به ماده شیمیایی مخصوصی آغشته شده ، وقتی که هوای حاوی یک آلوده کننده ها به داخل لوله ها کشیده می شود معرف تغییر رنگ می دهد . این عمل بر مبنای روش های شیمیایی قرار  دارد . مثلا برای اکسید کربن از آغشته نمودن قبلی سیلیکاژل با پنتااکسید ید و بی اکسد سلنیوم در حضور اسید سولفریک غلیظ دود کننده استفاده شده است . در صورتی که گاز منواکسیدکربن وجود داشته باشد قسمت آغشته به مواد شیمیایی فوق در اثر گاز مزبور به رنگ سبز مایل به  قهوه ایی تغییر رنگ خواهد داد . برای آشنایی بیشتر با این گونه فعل و انفعالات شیمیایی در لوله های گازیاب می توان به کتاب ها و کاتالوگ های سازنده های گازیاب ها مراجعه نمود ( کتاب گازیاب دراگر ) .

در ذیل به برخی از واکنش های شیمیائی با گازیاب ها اشاره می شود :

استن با معرف 2 و 4 دی نیترو فنیل هیدرازین واکنش زرد رنگ ، فسژن با معرف دی متیل آمینو بنزالدئید و دی متیل آنیلین واکنش آبی رنگ ، سولفور دو کربن با پنتوکسید ید و اسید سولفوریک غلیظ دود کننده واکنش سبز متمایل به قهوه ای . کربن تترا کلراید با اسید سولفوریک غلیظ دود کننده تولید فسژن و سپس فسژن با دی متیل آمینو بنزالدئید و دی متیل آنیلین واکنش آبی رنگ می دهد .

هدف از آشنایی لوله های گازیاب :

شناسایی لوله ها و کاربرد آنها در نمو.نه برداری های گوناگون

ساختمان انواع لوله های گازیاب

عادی ترین نوع لوله ، لوله ی رنگی ساده است و در داخل لوله لایه هایی به عنوان صافی خشک کننده یا اکسید آن قرار دارد . برخی اوقات زمانی که لوله در انبار قرار دارد مواد شیمیایی داخل لوله واکنش نشان می دهد . در مواردی نیز دو لوله توسط رابطی به یکدیگر وصل می شود تا نتیجه بهتری به دست آید . برخی مواقع نیز میزان تراکم آلوده کننده براساس شدت رنگ محاسبه می شود . بعضی لوله ها نیز دارای منافذ باریکی هستند . در نتیجه در لوله بزرگتر تراکم کم را بهتر می توان اندازه گیری نمود .

طرز مصرف لوله های گازیاب

1.     انتخاب لوله براساس میزان تراکم آلودگی

2.     بازدید تاریخ مصرف لوله ، هرگز نباید پس از گذشت تاریخ مصرف از لوله استفاده کرد

3.     بازدید پمپ بر طبق دستور سازنده

4.     قرائت درجه لوله ، برخی عوامل مانند دمای محیط ، فشار یا رطوبت بر لوله اثرات نامطلوب می گذارد به هر حال قبل  از مصرف باید کاملا از سالم بودن لوله اطمینان حاصل کرده سپس مصرف نمود

5.     پس از شکستن دو سر لوله طبق دستور کارخانه سازنده آن را محکم داخل پمپ قرار می دهیم ، باید دقت داشت محل شکسته لوله دست ها را زخمی نکند . جهت جریان هوا در لوله با فلش مشخص است .

6.     با ضربات پمپ طبق دستور ( تعداد ضربات مشخص است ) هوای نمونه از داخل لوله عبور می کند

7.     ارزیابی لکه رنگ بلافاصله انجام میگیرد مگر آنکه دستور سازنده روش دیگری باشد .طول و رنگ لوله ممکن است بر اثر زمان تغییر کند بنابراین قرائت  و ثبت طول رنگ باید قبل از هر گونه تغییری انجام پذیرد

8.     جداسازی لوله از پمپ بر طبق دستور انجام می گیرد

9.     پاک سازی پمپ با هوای پاک برای رفع آلود کننده های خورنده .

قرائت لکه رنگ مرز بین لکه رنگ و بخش غیر رنگی لوله گازیاب همیشه با صراحت معین نشده و به صورت خط مستقیم نیست . برخی اوقات تغییر رنگ یکنواخت نمی باشد. اگر انتهای رنگ به صورت محدب یا مورب است ، حد قرائت حداکثر نقطه ی میانی  رنگ می باشد . اگر انتهای رنگ روشن نبوده و به طور کم رنگی است باید لوله مصرف شده را با یک لوله مصرف نشده با یک رنگ استاندارد مقایسه کرد .

اگر تغییر رنگ از رنگ روشن شروع و به کم رنگ ختم شود حد قرائت نقطه میانی کم رنگ است  اگر تغییر رنگ شامل دو یا بیشتر از یک رنگ باشد حد قرائت کل همه رنگ ها است .

دقت لوله های گازیاب :

دقت اندازه گیری با لوله های گازیاب به طور کلی خیلی خوب است .  واضح است که یکسری  عوامل مختلف می تواند بر دقت لوله ها اثر بگذارد : حجم نمونه پمپ ، واکنش شیمیایی کامل ، کالیبراسیون سازنده ، ارزیابی برسی کننده رنگ ، نوع لوله گازیاب و... ./

 

نتیجه گیری :

1.     لوله های گازیاب برای مواد مختلف متفاوت هستند یعنی هر لوله ی گازیاب برای یک ماده ی خاص طراحی شده است.

2.     اگر تغییر رنگ به صورت کج و مورب باشد در هنگام قرائت باید حد وسط محدوده ی مورب را خواند.

3.     اگر تغییر رنگ در انتها به صورت کم رنگ باشد مقدار قرائت شده باز هم باید حد وسط محدوده ی کم رنگ باشد.

 

 

 

ترجمه کاتالوگ پمپ پیستونی

دستورالعمل های دفترچه :

اهمیت : دفترچه راهنمای لوله ی گاز یابتان را به دقت بخوانید به اطلاعات خاصی که به وسیله ی نمادهای خطر برای ایمنی و اندازه گیری دقیق نشانه گذاری شده اند توجه کنید .( Δ تذکر و Δنکته )

نشانه ها ، اخطار یا هشدار به کار رفته در دفترچه راهنما :

 Δهشدار: لوله ردیاب گاز را تنها در پمپ گازتک به کار ببرید اگر بی توجهی رخ دهد شاید نتیجه آن خسارت خاص ، صدمات جدی و مرگ باشد .

Δاحتیاط : اگر توجه زیاد یا رعایت نگردد نتیجه آن آسیب اپراتور یا خسارت به محصول یا تولید کننده باشد.

Δنکته : ماکزیمم عملکرد برای استفاده بهتر و جلوگیری از عملکرد ناقص

Δنکته - پمپ نمونه برداری گاز GV-100 به همراه لوله گازیاب تنها برای اهداف تعیین شده در آموزش دفترچه ی لوله ردیاب و این دفترچه راهنما استفاده شود .

لوله گازیاب در بیش از 484 مورد کاربرد  راجع به هدف ماده شیمیایی و غلظت آنها وجود دارد . بهترین یا مناسب ترین مورد را برای اندازه گیریتان ، از مرجع های جداگانه ( لیست لوله گازیاب ) انتخاب کنید . شکل های به کار رفته در این دفترچه برای بیان کردن اهداف و مقصود می باشند و لزومی ندارند که همه در وسایل یا  اسباب واقعی برای نشان دادن اندازه ، وضعیت یا رنگ یکسان باشند.

Δ احتیاط : عملکرد ایمن تر

Δ دور از دسترس بچه ها نگه داشته شود .

لوله گازیاب ممکن است از شیشه و معرف های دیگرشان که شاید شامل خطرناک ترین ماده شیمیایی تشکیل شده است . اگر این سیستم در موارد بالا  به کار گرفته شود  دبیران می بایست مسئول ایمنی بچه ها باشند .

لوله گازیاب را به سمت سوراخ تنظیم و رو به پایین تنظیم کنید هنگام تنظیم ، سوراخ چک شده و لوله را تنظیم کنید . از آسیب رساندن به اشخاص توسط سر لوله جلوگیری شود . سر لوله را از نوک بشکنید.

برای جلوگیری از آسیب ما به طور جدی توصیه می کنیم که از یک سرپوش لوله در انتهای ورودی لوله گازیاب متصل شده به پمپ استفاده کنید.این سرپوش از پلاستیک تشکیل شده است و قادر به استفاده ی مکرر می باشد.

Δ لوله را نزدیک ورودی شیشه نگه دارید ، هنگامی که لوله را از ورودی پلاستیکی دور می کنید برای اجتناب از آسیب ، لوله را به طور محکم نزدیک ورودی پلاستیکی نگه دارید و ه طور مستقیم آنرا بیرون بیاورید.

هنگام بیرون آوردن هرگز لوله را خم نکنید تا لوله بشکند و به دست شما آسیب برساند.

Δ با دست برهنه به تکه لوله های  شکسته دست نزنید .

لوله ردیاب گاز باید شکسته شود با دست های برهنه به تکه های شکسته دست نزنید و نیز به معرف شیمیایی با دست های برهنه تماس پیدا نکنید . در مورد تماس معرف با پوست، بعد از تماس فورا دست خود را بشویید ، تکه های شکسته و معرف  شیمیایی را جارو کرده و سپس با یک پارچه ی تمیز مرطوب آنجا را تمیز و خشک کنید.

بخش ها ی زیر وسایل پمپ نمونه برداری گاز GV-100 را شامل می شود .برای آشنایی با هر یک از قسمت های این  پمپ به نمایشگر GV-100 خود مراجعه کنید.

1.      پمپ نمونه برداری GV-100

2.      لوازم ( سه ورودی پلاستیکی )

3.      دفترچه راهنما ( پمپ نمونه برداری گاز مدل GV-100 برای لوله گازیاب در این دفترچه)

4.      جعبه دستگاه

5.       لوله دتکتور                          

 

روشهای اجرایی :

نکات : استفاده از لوله های شناسایی گاز تک طراحی شده  که برای نمونه گیری های نوع خلاء 100 میلی لیتر آسپریاسیون با یک ضریب کامل پر می کند در غیر این صورت نتیجه گیری ها غلط بدست می آید .

استفاده از لوله های گاز تک که قابلیت نصب و تاثیر دارند : لوله های شناساگر گازتک باید در یک اتاق سرد ، تاریک و یا در یخچال نکه داری شوند .( دمای 0-10 درجه سانتی گراد و یا 32-50 فارنهایت ) . همانطور که در بسته بندی لوله های شناساگر توضیح داده شد . یک مکان سرد ، تاریک مانند یک مکانی مثل کشو و  کابینت در یک دمای محدوده

5-25درجه سانتی گراد و یا 52-77 فارنهایت که از هر گونه تماس ، تابش مستقیم یا فلورسانس محافظت می کند .

یکسان کردن دمای لوله به محدوده قبل از اندازه گیری :

وقتی که دمای لوله بسیار متفاوت از دمای اندازه گیری باشد اندازه گیری غیر دقیق بدست می آید نتیجتا لوله هایی که از مکان سرد مانند یخچال بیرون آورده می شود باید در مکان اندازه گیری حداقل 15 دقیقه قبل از استفاده از آن برای یکسان کردن دمای لوله  به دمای محدوده قرار داده شوند.

شکاندن هر دو انتهای لوله شناسایی سریعا قبل از اندازه گیری :در غیر این صورت هر چه که زمان بگذرد رنگ لایه تغییر کرده و می تواند طولانی تر شود و نتیجتا جواب غلط بدست آید .

بررسی پمپ قبل از اندازه گیری ( کنترل نشت هوایی )

اطمینان حاصل کردن از اینکه مهره به صورت محکم بسته شده .پس از اطمینان حاصل کردن از اینکه دسته پمپ کاملا تو است ( که خط راهنما در پمپ معلوم شود ).

وارد کردن لوله شناسایی شکسته نشده تازه در دریچه پلاستیکی پمپ:

3-نشانه راهنما( خط قرمز) بر روی بدنه ی دستگاه و نشانه ی راهنما (100Δ) بر روی دسته را در یک ردیف قرار دهید.

4- دسته را کاملا در طول خط قرمز روی بدنه پمپ تا جایگاه قفل بیرون بکشید و یک دقیقه صبر کنید .

5- با چرخاندن بیش از یک چهارم دور ، دسته را باز کرده و به تدریج آن را به عقب راهنمایی کنید .Δ نکته : جستن و جهش دسته به طور کامل به عقب به خاطر خلا درون سیلندر پمپ که ممکن است به بخش های داخلی دستگاه صدمه وارد کند.

6- از بازگشت دسته به حالت اول (تا زمانی که خط قرمز دیده نشود ) مطمئن شوید . اگر از این حالت اطمینان حاصل نکردید مراحل بخش 4 ( نگهداری و تعمیر پمپ نمونه برداری گازی مدلGV-100) را انجام دهید .

انتخاب لوله ی جاذب :

1.      انتخاب نوع لوله ی جاذب باید مناسب با ماده ی مورد نظر شما و غلظت حدس زده شده باشد.

2.      از شماره ی استاندارد ضربه ی پمپ (تعداد مکش توسط پمپ ) و زمان نمونه برداری برای لوله و صحت توالی اتصال دو لوله ی جفت شده به هم اطمینان حاصل کنید.

3.      تصحیحات لازم برای لوله ی جاذب نظیر دما، رطوبت یا فشار اتمسفری در مقدار قرائت شده لوله را بررسی کنید .اگر لازم است ، اطلاعات محیطی ضروری را در زمان اندازه گیری قرائت و ثبت کنید.( به بخش 2.4 تصحیحات قرائت لوله رجوع کنید). در صورتی که گازهای مداخله گر وجود دارند آنها را بررسی کنید . در صورتی که مقداری از آنها وجود داشته باشد نشانگر تاثیرات آن بر مقدار قرائت شده ی لوله ی جاذب است .

 

3-2 اندازه گیری

1- هر دو انتهای لوله ( نوک ها) جاذب را بوسیله ی استفاده از نوک شکن لوله که بر روی پمپ نمونه برداری گاز مدل GV-100 طراحی شده بشکنید . در مواردی که از یک جفت لوله استفاده می کنید ، دو انتهای لوله را شکسته و انتها هایی که با علامت © مشخص شده اند را با استفاده از رابط پلاستیکی طراحی شده ی مخصوص در جعبه ی لوله ی جاذب ، به هم وصل کنید.

 

چگونگی شکستن نوک لوله

a-    انتهای لوله ی جاذب را به درون نوک شکن روی پمپ وارد کنید.

b-   لوله ی جاذب را بچرخانید تا به وسیله ی کاتری که درون نوک شکن وجود دارد بر روی سطح نوک لوله خراش بیفتد .

لوله ی جاذب را از نزدیکی نوک شکن به آرامی نگه دارید و لوله را به طرف خودتان خم کنید تا نوک لوله بشکند .

 

 

 

 

نگهداری نوک لوله درون مخزن نوک شکن :

نوک شکن می تواند علاوه بر شکستن نوک  ، تا حدود 60 نوک لوله را درون خود ذخیره کند. برای خالی کردن مخزن نوک شکن ، زمانی که پر شده است ، در پوش پلاستیکی پشت نوک شکن را باز کنید .

جایگذاری لوله در سر پمپ :

کاتر موجود در نوک شکن می تواند حدود 20000 نوک لوله را بشکند . اگر شما دیدید که کاتر کند شده ، از نمایندگی گازتک بخواهید تا کاتر را تعویض نماید . تعویض کاتر باید فقط توسط نمایندگی صورت پذیرد.

2- مطمئن شوید دسته ی پمپ تا پنهان کردن خط راهنمای روی دسته به جلو رفته است . آنگاه لوله ی جاذب را از طرف فلش روی لوله ، درون ورودی پلاستیکی پمپ قرار دهید.

3- نشانه ی راهنما (خط قرمز ) روی پشت پمپ  و نشانه ی راهنما ی ( 50 Δ یا 100Δ وابسته به نوع لوله ی جاذب ) روی دسته را در یک ردیف قرار دهید

4- انتهای لوله را مستقیما روی نقطه ی مورد نظر جهت اندازه گیری قرار دهید و دسته ی پمپ را کامل ( برای 100 میلی لیتر نمونه برداری ) و یا تا نصف (برای 50 میلی لیتر نمونه برداری ) در طول خط راهنما تا زمان قفل شدن به عقب بکشید .

5- تا زمانی که زمان نمونه برداری تمام می شود صبر کنید . اطمینان از تکمیل نمونه برداری در 100تا 50 میلی لیتر می تواند بوسیله ی نمایشگر روی دسته ی پمپ حاصل گردد.

چگونگی اطمینان از تکمیل نمونه برداری :

وقتی که دسته پمپ به عقب کشیده شد نشانگر سفید بیرون می آید و نشان دهنده خلاء ایجاد شده درون پمپ است زمانی که این سفیدی ناگهان و با صدا به عقب برگردد نشان می دهد که نمونه در حجم تعیین شده (50 یا 100 میلی لیتر ) تکمیل شده است .

6) قفل دستگیره را با چرخاندن حدود 4/1 چرخش کامل دستگیره به سمت حالت اولیه باز کنید اگر به بیش از یکبار ضربه پمپ نیاز است طرز کاری که قبلا در گام (3) گفته شده تکرار کنید که در بسیار ی از اوقات لازم است .

7 )لوله را از پمپ جدا کنید . و پس از خواندن و ثبت کردن نشانه ای در انتهای لایه تغییر رنگ یافته بگذارید انتهای لایه تغییر رنگ یافته را با یک مداد علامت بزنید چون ممکن است   برای راهنمایی یا تائید های بعدی مفید قرار بگیرد اگر قرائت لوله دتکتور نیاز به تصحیح داشته باشد  چگونگی اصلاحات درست در بخش بعدی (4/2 ، تصحیحات قرائت لوله ) شرح داده شده است . لوله دتکتور را الزاما با استفاده از راهنمایشان (بخش 6  ، استفاده لوله دتکتور گازتک  ) به کار ببرید .

نکاتی در مورد قرائت لوله دتکتور :

a ) زمانی که انتهای لایه تغییر رنگ یافته صاف است انتهای نقطه تغییر رنگ یافته را قرائت کنید . در این مثال5 % باید مقدار قرائت شده باشد .

     ( b زمانی که انتهای لایه تغییر رنگ یافته کج است حجم میانی قسمت تغییر رنگ یافته کج را قرائت کنید در نمونه بالا تر از این اندازه باید حجم  5 % قرائت شود .

 

c) اگر لایه تغییر رنگ یافته کم رنگ باشد ، باید حجم وسطی بین انتهای لایه تاریک و انتهای لایه کم رنگ را خواند . در نمونه بالاتر از این اندازه ، باید 5 % قرائت شود .

 اصلاحات قرائت لوله :

بعد از قرائت لوله ، اصلاحات لازم را منظور  و نتایج را ثبت می کنیم .

اطلاعات اصلاحی لازم عبارتست از فراهم کردن برگه دستورالعمل برا ی لوله های جاذب منحصر به فرد.

اگر بیشتر از یک اصلاح لازم باشد از توالی زیر استفاده می شود.

1-    اصلاحات لازم برای دما و رطوبت

2-    اصلاحات لازم در مورد تعداد ضربات

3-    اصلاحات لازم در مورد فشار اتمسفری

اگر قرائت لوله نیازمند ضریب دمایی در حدود دمای مورد سنجش از صفر تا چهل درجه سانتی گراد (104-32 درجه فارنهایت) باشد قرائت دمایی لوله به 5 درجه سانتی گراد (9 درجه فارنهایت) توسعه می یابد.

دمای اندازه گیری شده به دمای خود لوله ترجیح داده می شود ،اما این امر معمولا محدود به دماست .از آنجایی که دمای لوله باید یکسان باشد دما قبل از اندازه  گیری باید در یک رنج خاص باشد.

 

1-    کاربرد ضریب دمایی در اصلاح ضریب

مثال: یافتن غلظت واقعی هنگامی که مقدار قرائت شده لوله pp  5/2 و در دمای 15 درجه سانتی گراد  باشد: برآورد کردن اصلاحات ضریبی در دمای 15 درجه سانتی گراد به صورتی است که ضرایب جدولی توسط نسبت خاصی فراهم شده باشد.(ترجمه ی صفحه ی 16)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

     :اصلاحات ضریبی برای دمای 15 درجه سانتی گراد

                 

PPM 75/2= 1/1  ×5/2PPM =  ( ضریب اصلاحی)×(مقدار قرائت شده لوله) =غلظت واقعی

 

2-    کاربرد اصلاحات دمایی در ضرایب جدولی

مثال: پیدا کردن غلظت واقعی هنگامی که مقدار قرائت شده لوله 5/.% در 35 درجه سانتی گراد باشد.

 

 

a.      بدست آوردن غلظت واقعیc₁ برای مقدار قرائت شده لوله 6/.% در دمای 35 درجه سانتی گراد و با استفاده از جدول اعداد اختصاصی

b.     همچنین بدست آوردن غلظت واقعی c₂برای مقدار قرائت شده 4/0 % در دمای 35 درجه سانتی گراد

c.      بدست آوردن غلظت واقعی برای مقدار قرائت شده 15/0% در دمای 35 درجه سانتی گراد (95 درجه فارنهایت)

 

 

2.4.2 ضریب تصحیح رطوبت :

اگر مقدار قرائت شده به ضریب رطوبتی احتیاج داشته باشد این امر با اندازه گیری دما از 0 تا 40 درجه سانتی گراد (30 تا 104 درجه فارنهایت ) امکان پذیر است.

قرائت مقدار رطوبت محصور شده در سر نمونه برای اندازه گیری NO.6 Gastecبخار آب لوله جاذب استفاده می شود.

بدست آوردن مقدار غلظت واقعی با استفاده از مقدار قرائت شده لوله مارا به یک ضریب تصحیح اختصاصی هدایت می کند که با استفاده از ضریب تصحیح لوله که توسط یک نسبت اختصاصی در یک روش مشابه توصیف شده امکان پذیر است.

2.4.1ضریب تصحیح دمایی    

ضریب تصحیح× مقدار قرائت شده لوله =غلظت واقعی

2.4.3ضریب تصحیح تعداد ضربات پمپ

ضریب تصحیح ها بر طبق شماره ضربات پمپ برا ی لوله ی جاذب Gastecدر یکسری برگه ها فراهم می شود استفاده این ضریب تصحیح ها غلظت واقعی را حاصل می شود.

ضریب تصحیح× مقدار قرائت شده لوله =غلظت واقعی

2.4.4ضریب تصحیح فشار اتمسفری

مقدار قرائت شده توسط یک نوسان عمده ی ناشی از فشار اتمسفری تحت تاثیر قرار می گیرد .

همه لوله های جاذب Gastecمبنی بر فشار اتمسفری نرمال از  hpa   1013)760 mm.HG) درجه بندی میشوند و علامتشان در رنج های بالاتر از10% ± از فشار نرمال (912 تا 1114hpa  یا 684 تا 836mm.HG) تحت تاثیر قرار نمی گیرند .

اگر فشار در زمان اندازه گیری در داخل این رنج نباشد ،مقدار قرائت شده به صورت زیر تصحیح می شود

                                      ×مقدار قرائت شده=غلظت واقعی

                                                                  × مقدار قرائت شده      

 

 

3) نگه داری از پمپ نمونه برداری گاز مدل 100GV-

·        توجه : هرگز مدلGV-100پمپ نمونه برداری گاز را تغییر ندهید.

·        هرگز قسمت های پمپ از قبیل نوک قطعه ، فلو نهایی اندیکاتور را از جای خود جدا نکنید.

اگر جدا کردید، یک نشت هوا ممکن است ایجاد شود و این امر ممکن است سبب بی اعتبار شدن ضمانت شود .

·       کاربرد قسمت های اصلی نگه دارنده ی گاز تک :

بکار نبردن هیچ یک از اجزا اصلی گاز تک که ممکن است سبب بی اعتبار شدن ضمانت شود .

دلیل عمده ی نشت هوا از پمپ شل بودن سر پیچ ورودی ، آسیب یا فرسوده شدن پلاستیک ورودی و تغییر رنگ دادن روغن یا نارسایی روغن است . جدول زیر دلایل ممکن بر نشت هوا و میزان توانایی اقدام متقابل را نشان می دهد . اگر این رفلکس ها بکار برده نشوند ، نمایشگر گازتک شما کاربردی ندارد .

3.1) طریقه ی روغن کاری                                                                                    

 

 

 

(1) گرداندن قاب پشت به سمت چپ و از جای برداشتن قاب دستی پشت پیستون

(2) پاک کردن کنار سیلندر پمپ و فضایی از پیستون با یک دستمال نرم یا کاغذ

(3) ریختن مقدار کمی از روغن به طور مساوی در کنار دیواره ی درون سیلندر پمپ

(4) به حالت اول برگرداندن پیستون پشت قاب دستی به صورت آرام به داخل سیلندر پمپ ، و گرداندن پشت قاب به طرف راست و محکم کردن آن (ترجمه ی صفحه ی 21)

 

هنگامی که پیستون را به آهستگی به مدت ده بار به جلو و عقب می کشید تمام دیواره پمپ  را روغن کاری کنید .

6. دریچه هوایی پمپ را قبل از استفاده کنترل کنید " در بخش 2.1 کنترل پمپ قبل از اندازه گیری " چگونگی اطمینان از درستی فشار هوای پمپ شرح داده شده است .

 

 

عنوان	ترتیب شماره ها	کمیت
ورودی های پلاستیکی	GV-100-3P10	بسته pcs/ 10
روغن	GV100-2	1
ورودی مهره گیره	GV100-6P10	بسته  pcs/ 10

 

4- استفاده لوازم اختیاری برای پمپ نمونه  برداری گاز GV-100

4.1 .سرپوش لوله های  DTP 1-20(آبی ) و DTP-2-20(زرد )

در انتهای ورودی لوله دتکتور برای جلوگیری از صدمه دیدن لوله سرپوش پلاستیکی می گذارند سرپوش های آبی برای لوله های با قطر خروجی بیشتر (7میلی متر ) و سرپوش های زرد رنگ برای سایر دتکتور مناسب اند . هر کدام از آنها می توانند مکررا استفاده شوند . این سرپوش ها برای بسته های بیست قطعه ایی تشکیل شده با همان رنگ نیز قابل استفاده است .

4.2- میل داغ 340N. و گیرنده میل داغ 345 N.

دمای گاز یا بخار های خروجی از اتومبیل ها تقریبا در محدوده 600-60  درجه سانتی گراد (140-1.112 فارنهایت ) است .قبل از اینکه نمونه وارد ورودی لوله رابط دتکتور شود  میل داغ شماره 340 به طور سریع نمونه سرد را به دمای معمولی می رساند . گیرنده محکم میل داغ از آن حفاظت می کند .

4.3- لوله خرطومی وسیع شماره A  350 وA-10 350 با گیرنده لوله شماره 357

لوله خرطومی لاستیکی مصنوعی برای نمونه برداری سالم از گازها و بخارات در مخازن یا دریچه ها مفید است لوله دتکتور به لوله هولدر  357 NO. متصل می شود و هولدر نیز به انتهای شلینگ لاستیکیA 350NO. ( 5 میلی اینچ درازا ) متصل و انتهای دیگر شلینگ رابط به پمپ متصل می شود .

4.4- وسیله شناساگر جریان هوا  NO.501  

برای جریان هوا امتحان کنید . دو انتهای لوله جذب دود NO.501  را بشکنید ( 6 لوله ها / بسته ) و آنرا به پوار لاستیکی متصل کنید با ایجاد فشار در پوار لاستیکی هوا جذب می شود و رطوبت هوا با معرف واقعی لوله واکنش داده و تولید دود سفید می کند لوله NO.502  می تواند مکررا 50-100 بار مورد استفاده قرار گیرد این زمانی صدق می کند که بعد از آزمایش سرپوش پلاستیکی را به سوراخ نمونه گیر قرار دهیم .

4.5- کتاب دستی گازتک

اطلاعات بسیار مهمی برای همه افراد از تازه کار تا حرفه ای که علاقه مند به اجرای برنامه های سلامت و بهداشت و نظافت در مکان های کاری و ساخت و ساز های عمومی از جمله هوا ، آب و جامدات هستند دارا است .همچنین آن مجموعه ایی از سیستم های لوله دتکتور گاز تک ، لوله های گاز تک دتکتور ، مشخصات و راهنمایی ابزارهای کالیبراسیون با دقت زیاد برای اندازه گیری های درست ماده اصلی از ویژگی های قابل اندازه گیری است .

Δ احتیاط : در زمان استفاده یا زمان پر شدن لوله ی گازیاب می بایست به طور مناسب تنظیم یا قوانین موضوعی معین کرد.لوله ی گازیاب محتوی معرف شیمیایی حساس و آماده برای واکنش می باشد و شاید شامل برخی مواد یا ماده ی شیمیایی خاص باشد که به عنوان خطر زائد صنعتی می باشد . برای اطلاعات بیشتر به نمایشگر گازیاب خود مراجعه فرمایید.

گارانتی : مدت گارانتی پمپ نمونه برداری مدل GV-100 تا یک سال پس از زمان خرید است. اگر نقص پمپ در زمان گارانتی معلوم شود ما میتوانیم بدون هزینه آنرا تعمیر کرده و عیب های آنرا بهبود بخشیم البته اگر این موارد به وسیله ی اتفاقات روی ندهد یا در اثر کاربرد نادرست یا دخالت بی مورد به وجود نیاید. برای اطلاعات بیشتر در مورد خدمات ضمانت به کاتالوگ گازیاب مراجعه فرمایید.اخطار: پمپ را تنها برای لوله جاذب  بکار ببرید :  قابل تعویض یا استفاده- در صورت عدم رعایت نکات این موارد ممکن است حتی سبب مرگ نیز شوند.-در صورت عدم رعایت موارد درون دفترچه ضمانت نامه بی اعتبار شده و ممکن است دستگاه کارایی خود را از دست دهد .