HSE و بهداشت حرفه ای

ليزر (Laser)

ليزر تقويت نور ناشي از تابش گسيل القايي و تحريك شده "تقويت نور نشر برانگيخته" مي‌باشد و هر نوع ليزر در محدوده طيفي خاصي انتشار مي‌يابد.

در صنعت، پزشكي، به طور وسيعي از ليزر استفاده مي‌شود و در صورتيكه اصول ايمني در كار با ليزر رعايت نگردد خطرناك خواهد بود.

مشخصات اختصاصي نور ليزر:

1. تك رنگ بودن (Monochromatic): تمامي فوتون‌هاي نور ليزر داراي يك طول موج مشخص و يكسان و تك‌رنگ مي‌باشد.
2. هم‌راستايي (Directiveity): نور ليزر در مسير معين منتشر و داراي واگرايي كم بوده و پراكنده نمي‌شود.
3. شدت بالا و درخشندگي (Brightness): تمركز تمامي فتون‌هاي نور ليزر در يك مقطع كوچك سبب شده كه درخشندگي و شدت بسيار بالايي براي ليزر فراهم شود.
4. همدوسي (Coherency): هم فاز بودن فوتون‌هاي نور ليزر ناشي از پديده نشر برانگيخته سبب همدوسي پرتو ليزر مي‌شود. اختلاف زمان وجود ندارد.

طبقه بندي ليزرها: مرسوم‌ترين طبقه‌بندي ليزرهاي بر مبناي ماده فعال آنهاست كه شامل:

1. ليزر گازي: محيط فعال آن گاز است. اين ليزر هم به صورت پالسي و هم موج پيوسته وجود دارد. مهم‌ترين مواد گازي مورد استفاده هليم، آرگون، Co2 است. عمل تحريكي و برانگيختگي در اين نوع ليزرها توسط تخليه الكتريكي يا روش پمپاژ نوري انجام مي‌پذيرد. ليزرهاي گازي بر اساس نوع محيط فعال در محدوده‌ ماوراء بنفش، مادون قرمز و مريي ليزر توليد مي‌كنند. اين ليزرها براي جوشكاري و برشكاري، جراحي چشم مورد استفاده قرار مي‌گيرند.
2. ليزر جامد: محيط فعال اين نوع ليزرها شامل بلورهاي عايق يا شيشه حاوي مقداري ناخالصي يوني است. از پمپاژ نوري جهت تحريك ماده فعال استفاده مي‌شود. ياقوت و نئوديم مثالي از اين ليزرها هستند.
3. ليزرهاي رنگينه: يا ليزرهاي مايع كه به آنها ليزرهاي رزينه‌اي نيز اطلاق مي‌گردد از مواد مايع به عنوان محيط فعال استفاده مي‌كنند. در اين محيط فعال مواد آلي رنگي در يك حلال مايع نظير آب، الكل مخلوط آب و الكل و ... حل مي‌شوند كه تركيبات پيچيده آلي با طيف جذبي گسترده‌اي هستند. تحريك اين نوع ليزرها با لامپ گزنون و يا با ليزرهاي گازي صورت مي‌پذيرد. به صورت پالسي و پيوسته توليد مي‌شوند. مشخصه مهم اين ليزرها اين است كه با تغيير غلظت حلال طول موج خاصي ايجاد مي‌شود بنابراين با اين روش طول موج‌هاي مختلفي توليد مي‌گردد. بيشتر طول موج‌ها در ناحيه مرئي هستند چون مواد رنگي آلي در توليد اين ليزرها استفاده مي‌شود براي جلوگيري از اثرات مضر بر سلامتي بايستي كار با آنها را در شرايط ويژه‌اي انجام داد.
4. ليزرهاي نيمه هادي: در اين نوع ليزرهاي از كريستال مواد نيمه هادي با ابعاد بسيار كوچك به عنوان ماده فعال استفاده مي‌گردد. براي تحريك الكتريكي از پمپاژ نوري- اشعه الكتروني و يا اعمال جريان الكتريكي مستقيم براي تزريق الكترون استفاده مي‌شود. GaAs (آرسنيدگاليم) مثالي از اين نوع ليزر است. مشخصه بارز آنها اندازه و حجم بسيار كوچك داشتن است. در مخابرات و اندازه‌گيري‌هاي دقيق استفاده مي‌شوند.
5. ليزرهاي پلاسما: پلاسما نقش محيط فعال را ايفا مي‌كند و براي يونيزه كردن پلاسما از ضربه ‌هاي الكتريكي استفاده مي‌شود.

بر اساس استاندارد (Z-136.1) ليزرها بر اساس خطراتي كه ايجاد مي‌كنند با در نظر گرفتن طول موج – توان خروجي و انرژي تابش ليزر بر اساس تابش مستقيم يا انعكاسي پرتو ليزر و صدمات بيولوژيكي اشعه بر چشم و پوست به گروه‌هايي به شرح ذيل تقسيم شده است:

ليزر Class1: اين ليزرها به علت توان خروجي و انرژي كم، بي خطر هستند و حتي در صورت تابش طولاني به چشم صدمه‌اي وارد نمي‌كنند به همين دليل دستورالعمل ايمني خاصي براي اين گروه ارائه نشده است و علايم احتياط و هشدار در خصوص استفاده از اين ليزرها به روي آنها نصب نمي‌گردد – تنها توصيه مي‌گردد در محفظه ايمني – كاهنده شدت پرتو باشند. (<39mw)

ليزر Class2: اين ليزرها در ناحيه بينايي بوده كه به علت عكس‌العمل چشم در برابر برخورد با نورهاي مرئي خطر چنداني به چشم ندارند ولي در مواجهه طولاني صدمه‌زاست. اين نوع ليزر از امواج پيوسته cw كوچكتر مساوي 1mw و يا ليزر پالسي با طول موج 400-600mm منتشر مي‌شود. نگاه به مدت 0.25 ثانيه بايستي با عينك حفاظتي انجام گيرد. اين نوع ليزرها خطر آتش‌سوزي ندارند.

اقدامات ايمني ليزر كلاس 2:

-        اين ليزرها بايستي در محفظه حفاظتي قرار گيرد و مجهز به كاهنده شدت پرتو باشند

-        قفل و بست ايمني ليزر (Inter Lock) در هنگام جابجايي دستگاه بايستي وجود داشته باشد.

-        Cover Labeliny برچسب ايمني و علائم هشدار دهنده بر روي آنها نصب شود.

-        افرادي كه اپراتور كار با ليزر هستند آموزش‌هاي لازم را ببينند.

-        به منظور كاستن از برخورد پرتو به چشم رعايت نكات ذيل الزامي است:

1. محدود كردن پرتو ليزر تا حد امكان
2. پرتوهاي ليزر به مناطق تعريف شده عملياتي كه خطر تابش پرتو نباشد (در ورودي اتاق).
3. تعيين محل عبور و مرور افراد و ماشين‌ها
4. هدايت مسير پرتو ليزر در هنگام فعاليت، بالاتر از سطح چشم
5. حذف وسايل براقي كه ايجاد بازتاب‌هاي مزاحم مي‌كنند – حذف بازتابهاي غيرضروري پرتو

ليزر Class3:

اين ليزرها با خطر متوسط هستند. به شبكيه چشم صدمه مي‌زنند. علامت (DANGER) به رنگ قرمز - سفيد بر روي آنها برچسب مي‌خورد-نبايستي به ليزرهاي كلاس 3 مستقيماً حتي لحظه‌اي و گاه به گاه نگاه شود. به دو زير گروه به شرح ذيل طبقه‌بندي مي‌شود:

-    Class 3a: اگر مدتي كوتاه با چشم غير مسلح و در زمان پاسخ طبيعي چشم به آنها نگاه شود خطري براي انسان ندارد اما در صورت عبور پرتو ليزر از تجهيزات اپتيكي نظير عدسي و فيبر نوري به چشم آسيب جدي وارد مي‌كند. اين ليزرها در ناحية مرئي و نامرئي هستند. بازتابهاي اين نوع ليزر خطرناك نبوده خطر آتش سوزي نيز ندارد. توان خروجي ليزر مرئي كلاس 3a پنج برابر ليزر كلاس 2 و توان خروجي ليزر نامرئي كلاس 3a پنج برابر ليزر كلاس 1 است.

اقدامات كنترلي گروه 3a و 3b:

تمامي موارد حفاظتي كه براي ليزر كلاس 2 ذكر شد در كار با اين ليزر نيز رعايت شود و علاوه بر آن موارد براي پرتوها با ايراديانس مواجهه زير حد مجاز بايستي برچسب (CAUTION) و براي پرتوها با ايراديانس بالاتر برچسب (DANGER) نصب گردد و ترجيحاً مجهز به كنترل از راه دور باشند و ميزان توان تابشي بر روي دستگاه برچسب بخورد.

-    Class 3b: ليزرهايي هستند كه در برخورد مستقيم يا حتي بازتابهاي آن به چشم صدمه مي‌زند. اين ليزرها به پوست نيز خطرهايي ايجاد مي‌كند.

-        نبايد اشعه ليزر پخش شده از ميان پنجره يا روزنه‌اي به خارج راه يابد.

-    سيستم ليزر در يك محوطه مشخص استقرار يابد و در تمام مدت كاركرد ليزر، درب محوطه بسته باشد و بر روي درب برچسب "احتياط" در خصوص ليزر نصب شود.

-        بايد برچسب ناحيه ولتاژ بالا نصب شود و براي ديگر خطرهاي مرتبط نيز بررسي‌هاي لازم انجام شود.

-        پيش از به كار گيري سيستم‌هاي ليزري معاينه چشم انجام گيرد و نبايستي ليزر را به چشم نشانه گرفت.

-    موانع، پلاريزه كننده‌ها و همچنين فيلترهاي اپتيكي بايد در مسير خروجي پرتو ليزر به كار گرفته شود تا قدرت اشعه ليزر به حداقل ممكن كاهش يابد.

-    ليزر Class 4: اين ليزرهاي پرخطر محسوب مي‌شوند كه علاوه بر برخورد مستقيم-انعكاس- حتي بازتاب‌هاي پخش شده آنها نيز به چشم آسيب مي‌رسانند. توان خروجي بالاست و سوختگي‌هاي پوستي را سبب مي‌شود. بعضي ليزرهاي صنعتي-نظامي و جراحي از اين نوع هستند.

متوسط توان يك موج پيوسته يا پالسي مكرر ليزر كلاس 4 بيش از 500mw است. تراز تشعشعات تك پالسي 30-150mj است. در محدوده مرئي و نامرئي هستند. انتشار ليزر گروه 4 در بيش از 2w/cm2 خطر آتش سوزي دارد.

اقدامات كنترلي: همه اقدامات اشاره شده در ليزرهاي كلاس دنبال شوند.علاوه بر اين:

-    در زمان عملكرد اين سيستم‌هاي ليزري به كار گيري عينك ايمني مورد نياز مي‌باشد. در مورد ليزرهايي كه طول موج حرارتي دارند نيز قرار دادن محافظ ضد آتش بين ليزر و كاربر لازم است.

-        در يك محدوده بسته، معين و قابل كنترل به كار گرفته شوند.

-        دسترسي به چنين ليزرهايي كنترل شده باشد – لذا اتاق و دستگاه بايد داراي كليد مخصوص باشد.

-        كار با اين ليزرهاي از طريق سيستم كنترل از راه دور باشد.

-    فلاش لامپ‌هاي ليزري پرقدرت بايد به طريقي در محيط بسته قرار گيرند كه خطرات چشمي ناشي از برخورد مستقيم با پرتو نوري شديد فلاش لامپ، كاهش يابد.

-    به كارگيري پلاريزه‌كننده و همچنين فيلترهاي اپتيكي بايد طوري باشد كه همواره امكان خطر به افراد را به حداقل برساند.

جدول 1 – ميزان خطرآفريني ليزرها در گروه‌هاي چهارگانه

* محدوده طول موج‌هاي اعمالي در گروه‌هاي چهارگانه ليزر را نشان مي‌دهد.

مكانيسم اثر ليزر بر بدن انسان: طول موج - چگالي توان-دوام پالس-مدت مواجهه از پارامترهاي تأثيرگذار در تعيين اثر ليزر بر بافت هستند. نور ليزر توسط بافت بدن جذب مي‌شود و اگر قدرت پرتو به حد كافي باشد صدمه‌زا خواهد بود. اثرات احتمالي ليزر بر بدن شامل:

1. اثر فوتوشيميايي (Photochemical): فرآيندي است كه با جذب تابش‌هاي مرئي، فرابنفش يا مادون قرمز آغاز مي‌شود كه انرژي نوراني به انرژي شيميايي تبديل مي‌شود. مثلاً تيره‌شدن پوست. داروهاي فتوتوكسيك و حساس كننده به نور يا مواد شيميايي كه وارد بدن مي‌شوند يا به پوست ماليده مي‌شوند اثرات عملكرد ليزر را در طول موج‌هاي مربوط به ناحيه فرابنفش يا مرئي يا هر دو افزايش مي‌دهند.
2. اثر گرمايي: آثار گرمايي تابش ليزر بر بافت در درجه اول به عوامل زير بستگي دارد:
   1. ضريب جذب و پراكندگي بافت براي طول موج خاص ليزر
   2. ايراديانس يا اندازه تابيدگي به سطح بافت و ابعاد مساحت تابيدگي
   3. مدت زمان تابش گيري
   4. گستردگي جريان در رگ موضعي

پروتئين‌هاي بافت در اثر افزايش دما تغيير ماهيت مي‌دهند

3.  پديده ترمواكوستيك: گرمايي كه از ليزر درآن عضو يا بافت ايجاد شد سبب انقباضات و انبساطاتي در آن بافت شده فشار طبيعي عضو را افزايش مي‌دهد كه اين پديده پديده ترمواكوستيك است.

انواع خطر ليزر:

1)  خطرات ناشي از تابش ليزر بر انسان: انواع ليزرها با توجه به طول موج خود داراي اثرات مختلفي مي‌باشد كه تنها برخورد مستقيم ليزر با اعضاي بدن خطرناك نيست بلكه بازتابهاي آن نيز خطرناك هستند. خطرات معمول شامل:

1. آسيب‌هاي چشمي: پرتودهي طولاني با شدت بيش از حد مجاز باعث كدورت قرنيه يا عدسي و يا جراحت شبكيه و پرتودهي شديد و كوتاه مدت در طول موج‌هاي خاص، سوختگي قرنيه و شبكيه را به همراه دارد.

مدت مواجهه در صدمات وارده به شبكيه مؤثر است. اگر مواجهه <10 ثانيه و 61 ثانيه صدمات حرارتي و 1< صدمات اكوستيك و مواجهه بيشتر صدمات فتوشيميايي ايجاد مي‌شود.

Uva منجر به كاتاراكت و پيري زودرس عدسي – IRA كاتاراكت، IRB، Irc و UvB و Uvc بر قرنيه تأثير دارند كه UvB باعث كنژه كتويت (احساس پاشيدگي ريگ در چشم و اشك ريزش) و IRB باعث كاتاراكت مي‌شود. امواج مادون قرمز با اثر حرارتي باعث صدمه مي‌شوند.

2. آسيب‌هاي پوستي: صدمات پوستي ناشي از ليزر در مقايسه با آسيب‌هاي چشمي كمترند. پوست انسان تقريباً محدوه طول موج‌هاي ماوراء بنفش تا مادون قرمز را جذب مي‌كنند اما قدرت نفوذ طيف مرئي در پوست نسبت به اين دو ناحيه بيشتر است. سرخي، تورم سطحي، سوختگي، چروكيدگي خشكي، خشكي بيش از حد، پيري زودرس و در برخي موارد خاص بروز سرطان‌هاي پوستي از جمله آسيب‌ههاي ناشي از تابش پرتو ليزر به طور مكرر و در تماس‌هاي مزمن ايجاد مي‌گردد.
3. ساير اثرات: در موارد استفاده پزشكي ليزر، نبايستي دوزهاي بالاي ليزر روي تيروئيد فرد تابانده شود چون ليزر GaAs باعث كاهش mRNA، تيروگلوبولين و تغييرات ساختماني در سلول‌هاي تيروئيد و كاهش سطوح پلاسمايي هورمون‌هاي تيروئيدي همراه با افزايش TSH مي‌شود و در بيماران صرعي فرد را دچار تشنج مي‌كند. اثر تحريكي مستقيم تابش ليزر باعث افزايش سرعت رشد تومورهاي موجود در بافت‌ها مي‌شود.

نبايد از ليزرهاي ماوراء بنفش در درمان تحريك بيولوژيك استفاده كرد. احتمال سرطانزايي زياد است.

جدول 2- تأثير طول موج‌هاي مختلف ليزر به چشم و پوست

2)  خطر آتش‌سوزي: احتمال آتش‌سوزي به خصوص در زمان استفاده از ليزرهاي پرتوان وجود دارد. در اين حالت به علت انرژي زياد ليزر، در صورت برخورد اتفاقي اشعه ليزر با مواد قابل اشتعال، آتش‌سوزي روي مي‌دهد. لذا بايد مواد اشتعال‌زا از محيط كار دور شوند يا داراي پوشش‌هاي محافظ باشند چون حتي پرتو ليزر انعكاسي نيز مي‌تواند سبب آتش‌سوزي شود.

3)  خطرات الكتريكي: خطرهاي مرگبار الكتريكي در بسياري از ليزرها به خصوص در سيستم‌هاي ليزرهاي پرتوان وجود دارد. اين خطرا كه عموماً از نوع برق گرفتگي است به علت سهل‌انگاري هنگام كار با ولتاژ بالا روي مي‌دهند لذا بايد سيستم‌هاي كنترل و حفاظت الكتريكي در تمام مدت كار با ليزر فعال باشند. تمامي موارد ايمني برق رعايت گردد.

4)  خطرات شيميايي: برخي مواد كه همراه با ليزر استفاده مي‌شوند سمي و قابل اشتعال‌اند. مثلاً در ليزر رنگي مواد مورد استفاده عموماً سرطان‌زا هستند. در اين موارد نبايستي با دست تماس داشته باشند. از طرف ديگر، واكنش‌هاي القايي ليزري مي‌توانند باعث آزاد شدن ذرات و محصولات گازي خطرناكي شوند. در برخي موارد نيز در حين كار با ليزرهاي پرتوان، امكان توليد دود و حتي بخارات زيانبار وجود دارد كه ممكن است به بروز اختلالات تنفسي بيانجامد لذا در اين موارد از تهويه استفاده گردد.

5)  آلاينده‌هاي هوابرد: در استفاده پزشكي عملكرد ليزرهاي كلاس 4 چنان است كه بافت هدف را تبخير و مواد آلاينده و مضري توليد مي‌كنند كه توسط هوا منتقل مي‌شوند. وجود اين مواد در جو باعث اشك‌ريزش، تهوع، استفراغ، گرفتگي عضلات شكم و استفراغ مي‌شود. اين مواد بالقوه قابليت انتقال ذرات عفوني را نيز دارند.  حاوي هاله دود حاوي ذرات ويروسي نيز است.

6)  ديگر خطرات احتمالي: خطر خنك‌كننده برودتي (بخصوص در ليزرهاي پرتوان) كه در تماس با پوست موجب سوختگي مي‌شوند.

·        خطر ناشي از تابش انحرافي ليزر در به اطراف (ناشي از وسايل اپتيكي) باعث آسيب مي‌شوند.

·        خطر انفجار ناشي از ابزار دمش اپتيكي و لامپهاي معيوب

·        نوفه شديد مربوط به ليزرهاي پرانرژي

در مجموع براي جلوگيري از بروز خطرات فوق استانداردها و دستورالعمل‌هاي ايمني خاصي تدوين شده كه بايستي رعايت شوند.

استانداردهاي ايمني ليزر:

دو استاندارد مهم و مرسوم شامل  استانداردها يآمريكايي "Z-136/1" و استاندارد بين‌المللي "60825-1" مي‌باشند كه استاندارد اولي با در نظر گرفتن طول موج، توان خروجي و انرژي تابشي ليزر به چهار كلاس تقسيم مي‌شود و استاندارد دومي ايمني ليزر در مقياس بين‌المللي مي‌باشد. براي سازندگان و مصرف‌كنندگان ليزرها به عنوان راه‌ها و مرجع مورد استفاده قرار مي‌گيرد و جامعيت بيشتري دارد.

اقدامات كنترلي و ايمني ليزر:

1)  كنترل فني مهندسي: اين اقدامات ميزان مواجهه افراد را محدود و به طول مؤثري ايراديانس را كاهش مي‌دهند كه شامل:

a.   محيط محافظ: قرار گيري ليزر در محدوده و فضاي مشخص كنترل شده با سيستم‌هاي ايمني خاص قرار دارند و از بازتابش بيش از حد مجاز به ديگر نقاط بخصوص به انسان جلوگيري مي‌كنند.

b.   سوئيچ اصلي (Keyswitches): كليه ليزرهاي صنعتي و به خصوص ليزر كلاس 4 داراي سوئيچ اصلي هستند كه امكان استفاده از ليزر را تنها براي افراد محدودي ميسر مي‌سازد. در چنين سيستم‌هايي امكان به كار گيري دستگاه توسط افراد غير مجاز به حداقل مي‌رسد.

c.      كاهنده پرتو (Beam attenuators): توان خروجي ليزر را با اين كاهند‌ه‌ها به حداقل mPE كاهش مي‌دهد.

d.   قفل داخلي (inter locks): اين سيستم اين امكان را فراهم مي‌كند كه هرگاه فردي بدون توجه به علايم هشداردهنده ليزر، وارد محوطه ليزر شود، بلافاصله ليزر را خاموش كند تا امكان صدمه پرتو ليزر به فرد به حداقل ممكن برسد.

e.      كنترل مسير پرتو

f.        علايم هشدار دهنده:

2)  كنترل‌هاي مديريتي: توسط (LSO اداره ايمني ليزر) تعيين مي‌شود. مسئوليت‌هاي كارفرما و كارگران به شرح ذيل است:

-        كارگراني كه مجاز به استفاده از ليزر هستند با دستگاه‌ها كار كنند

-        خطرات را بشناسند و به اصول ايمني توجه كنند.

-    كارفرمايان ميزان مجاز استفاده و تماس با ليزر را آموزش داده و مسئول ارزيابي خطرات را تعيين كنند و وسايل كنترلي را به طور دوره‌اي ارزيابي كنند. تمامي سوانح ناشي از ليزر ثبت و گزارش شود.

-        آگاه نمودن مسئولان امور ايمني از هرگونه تغيير در سيستم‌هاي ليزري

-        جلوگيري از استفاده تلفن همراه در محيط به كار گيري ليزر

-    ليزر در محيطي مشخص و معين به كار گرفته شود. اين محيط بايد كاملاً قابل كنترل بوده و داراي تمامي علايم هشداردهنده باشد.

-        مانع از كار كارگران به طور انفرادي با سيستم‌هاي ولتاژ بالا و تعبيه كليد اطمينان در اين ولتاژها

-        آگاهي و آشنايي با استاندارد و راهنمايي ايمني ليزر بخصوص در زمينه ليزرهاي كلاس 3B و 4

-        ارائه رونوشتي از اقلامات كنترلي و دستورالعمل‌هاي ايمني به مسئولان امور ايمني و آگاه كردن آنها از هرگونه تغيير.

-        قبل از فعاليت همه افراد را از پتانسيل خطر ليزر آگاه كنيد و در مورد ليزرهاي مرئي بايستي بيشتر محتاط بود.

3)   حفاظت فردي:

لباس حفاظتي براي افرادي كه مستقيماً در معرض تابش دائمي تابش فرابنفش گسيليده شد از ليزرهاي اگزايمر باشند. لباس‌هاي محافظ را در سطوحي پايين‌تر از MPE پوست تهيه كرد. شيلد صورت نيز توصيه مي‌شود. براي ليزرهاي نوع 4 جنس لباس‌ها بايستي مقاوم در برابر آتش‌سوزي باشد. مثلاً لباس‌هاي پشم يا ابريشمي در حين كار با اشعه مرئي و مادون قرمز ليزر در جاهايي‌كه ميزان ايراديانس پرتو بيش از 2w/cm2 استفاده شود و زماني كه ميزان اشعه بيش از 10w/cm2 است لباس زير بافت پوشيده شود.

براي حفاظت از چشم‌ها از عينك حفاظتي استفاده مي‌شود كه بايستي توجه داشت كه عينكي كه در برابر طول موج خاصي به خوبي از چشم محافظت مي‌كند در برابر طول موج ديگري محافظ خوبي نيست.

زماني كه احتمال جرقه زدن و قوس‌الكتريكي وجود دارد از عينك‌هاي حفاظتي استفاده شود. معمولاً از جنس شيشه يا پلاستيك‌هاي خاص هستند بايد ويژگي‌هاي ذيل را داشته باشند:

-        نوع عينك بر اساس حداكثر تابش مجاز، حداكثر شدت پرتو، طول موج خروجي ليزر انتخاب شود.

-        بايد مدت زماني كه عينك در برابر شدت ليزر مقاومت مي‌كند مشخص باشد.

-        عينك‌هاي حاوي فيلترهايي با حداقل انعكاس نسبت به ديگر عينك‌ها محافظت بيشتري دارد.

-    فيلترهاي عينك بايد در برابر گرد و غبار و حرارت مقاوم باشند در غير اين صورت سريعتر كارايي خود را از دست مي‌دهند.

براي محافظت پوست علاوه بر دستكش و لباس كار مناسب استفاده از كرم‌هاي ضد آفتاب نيز مفيد است. شيلدهاي صورت براي بازتاب‌هاي قوي و پرتوهاي مستقيم استفاده شوند.

پارامترهاي محيطي مكان بكارگيري ليزر:

-        روشنايي محيط كار حدالامكان افزايش يابد تا مردمك چشم تنگ‌تر شود.

-        همه سيمها و شيشه روي ليزر بايستي با يك محافظي جهت جلوگيري از احتراق پوشانده شوند.

-        وجود علايم هش