برنامه طب کار و معاینات پزشکی شاغلین 
 

یکی از مهمترین و اساسی ترین برنامه های پیشگیری از بروز بیماریها و حوادث ناشی ازکار در هرکشوری که به عضویت سازمان بین المللی کار و بهداشت جهانی درآمده انجام معاینات پزشکی افراد شاغل میباشد.

 

هدف کلی از انجام معاینات پزشکی

1- حصول اطمینان از این که فرد برای اشتغال به کار مورد نظر مناسب است .

2- جستجو ی اثرات احتمالی نا خوشایند کار بر سلامت فرد شاغل
 
وظايف پزشك عمومي غربالگرطب كار  شاغل در مركز بهداشت كار  
 

1 - بازديد از محيط كار به همراه كارشناس بهداشت حرفه اي

2-  انجام معاينات غربالگري( بدو استخدام و ادواري)

3-  جمع آوري، ثبت،‌ طبقه بندي و گزارش دهي بر اساس فرمهاي مصوب وزارت بهداشت

4-  تهيه گزارش نهايي و ارائه به كارشناس بهداشت حرفه اي

5-  بررسي و انجام مطالعات اپيدميولوژيكي بر اساس مواجهات عوامل زيان آوري محيط كار

6-  همكاري با كميته حفاظت فني و بهداشت كار در زمينه پيشگيري از بيماريهاي شغلي در امور پزشكي

7-  نظارت بر درمان بیماران ومصدومین حوادث شغلی

8-  آموزش بهداشت به کارگران

 

معاینات پزشکی  بسته به اهداف افراد ذینفع ( شاغل – کارفرما – سازمان بیمه گر- دولت ) به انواع مختلف زیر دسته بندی میشوند:

   معاینات پیش از استخدام

   معاینات دوره ای

   معاینات اختصاصی

   معاینات در هنگام تغییر شغل

   معاینات در هنگام بازگشت به کارمجدد ( مثلا پس از یک دوره نسبتا طولانی بیکاری یا مرخصی)

   معاینات افراد در هنگام بیماری (بخصوص زمانی که در بیمارستان بستری میشوند )

   معاینات افراد معلول و تعیین توانائی کاری آنها

 

معاینات قبل از استخدام :

سنجش سلامتی کارگر با بهره گیری از معاینه کامل پزشکی ، شنوایی سنجی ، سنجش تنفس ، بینایی سنجی ، آزمایشات خون و ...

در نظر گرفتن تناسب بین وضعیت جسمی و روحی کارگر و شغل محوله

– مهمترین اهداف معاینات قبل از  استخدام:

- تعيين قابليت جسمي، رواني كارگر براي كار مورد نظر

- حفظ سلامت ساير كارگران

- حفظ صنعت و سرمايه

- تعيين اختلالات و عوارض قبلي كارگر و ثبت در پرونده وي

- كشف بيماريهاي قابل سرايت كارگر و جلوگيري از انتشار آنها بويژه در افرادي كه با مواد غذايي سروكار خواهند داشت

- تشكيل پرونده پزشكي و استفاده از آن در مراجعات بعدي كارگر

-  آشنا شدن به روحيات كارگر و اطلاعات بهداشتي وي

روش انجام معاینات قبل از استخدام

1- گرفتن شرح حال متقاضی : شامل سوابق فردی و خانوادگی از نظر ابتلا به بیماریها و مشاغل قبلی وی

2- ثبت  عوامل زيان آور در فرم معاينات بر اساس گزارش بازديد از مراحل و محيط كار توسط كارشناس بهداشت حرفه اي

 3- معاینه اندامها : معاینه عمومی دستگاههای قلب و عروق – ریه ها – کلیه ها – اعصاب – چشم و گوش که توسط "پزشک عمومی دوره دیده طب کار" انجام میشود.

4-درخواست انجام   آزمایشهای پاراکلینیک مورد نیاز بر اساس نوع مواجهه شاغل  : شامل آزمایش خون و ادرار از نظر قند – چربی – عفونت –– نوارقلب و در برخی موارد بسته به نوع شغل عکسبرداری از قفسه سینه و ستون فقرات – سنجش میزان شنوائی و تست عملکرد ریوی

 

اهداف معاينات پزشکی  ادواري: 

 تشخيص زودرس بيماريهاي ناشي از كار و بيماريهاي غير شغلي

- پيگيري موارد مشكوك تا روشن شدن وضع آنها

-  درمان بموقع و جلوگيري از پيشرفت بيماري

-  توصيه براي تغيير شغل و يا محدود كردن كار در فرد بيمار

- جلوگيري از انتقال و انتشار بيماريهاي مسري

-  مطالعه اثرات زيان آور عوامل موجود در محيط كار

- تعيين اثر محيط بر سلامتي و بيماري كارگران

- ارزيابي روشهاي پيشگيري و ايمني

 

معاینات ادواری زمانی سودمند و قابل استناد هستند که توسط گروه پزشکی دارای مهارت و تجربه کافی در زمینه طب کار انجام گیرد.
بدین منظور بایستی  معاینات ادواری ترجیحا توسط "پزشک متخصص طب کار" و در نبود وی توسط "پزشک عمومی دوره دیده طب کار " انجام گیرد.