مقدمه :

در كتاب لغت معمولا حادثه به معناي رويداد ، واقعه و يا پيش آمد نوشته شده و بيشتر به منظور عمل ويا اتفاق ناخوشايند مي باشد كه ممكن است خسارات مالي ويا جاني ويا هر دو را داشته باشد. بنا به عقيده برخي ، حادثه اتفاقي است پيش بيني نشده و ناگهاني كه بدون دخالت خود شخص در اثريك نيروي خارجي به وجود مي آيد و يا به عبارت ديگر آنچه انسان را از مسير زندگي طبيعي منحرف ساخته و براي او ناراحتي جسمي و رواني و يا خسارات مالي نمايد ، حادثه ناميده مي شود.

تعريف سازمان ILO : حادثه عبارت است از يك اتفاق پيش بيني نشده و خارج ازانتظار كه سبب آسيب و صدمه گردد. در ماده 60 قانون تامين اجتماعي حادثه چنين تعريف شده است :

 

حوادث ناشي از كار عبارت است از حوادثي كه در حين انجام وظيفه و به سبب آن براي بيمه شده اتفاق مي افتد. مقصود از حين انجام وظيفه ، تمام اوقاتي است كه بيمه شده در كارگاه ، مؤسسات وابسته ، ساختمان ها و محوطه آن مشغول به كار باشد و يا به دستور كارفرما در خارج از محوطه كارگاه مامور انجام كاري مي شود. ضمنا اوقات رفت و آمد بيمه شده از منزل به كارگاه يا بالعكس جزء اين اوقات محسوب مي شود.

 

مروري بر آمارهاي حوادث :

 

Eسازمان بين المللي كار و سازمان بهداشت جهاني[1]  به مناسبت روز بين المللي ايمني و بهداشت طي اطلاعيه مشتركي تاكيد كردند كه سالانه بيش از دو ميليون نفر بر اثر بيماري ها و حوادث ناشي از كار جان خود را از دست مي دهند ، 368 ميليون نفر نيز در حوادث ناشي از كار مجروح مي شوند كه در نتيجه قربانيان حداقل سه روز از هفته را از دست مي دهند. همچنين 160 ميليون بيماري جديد ناشي از كار وجود دارد.

 

بر اساس آمارهاي ILO حوادث ناشي از كار در چين 732500 نفر در سال 1998به 990500نفر در سال 2001 افزايش يافته است و اين در حالي است كه به دليل غيبت ناشي از كار گران آنها 56-69ميليون روز كار را از دست مي دهند. همچنين  ILOبرآورد كرده است كه در صنايع ساختماني 60000 نفر در حوادث مختلف جان خود را از دست مي دهند كه اين برابر با مرگ يك نفر در هر 10 دقيقه است و حدود17% حوادث مرگ بار در اين صنعت اتفاق مي افتد. همچنين اين سازمان پيش بيني كرده است كه تعداد كارگران جوان در گروه هاي سني

(15-24)سال و كارگران مسن (60 سال به بالا ) كه طي 15 سال اينده وارد بازار كار خواهند شدبا ميزان بيشتري از حوادث روبرو هستند.[2]

Eرِِئيس گروه تخصصي بهداشت حرفه اي و طب كار تامين اجتماعي (آقاي ذوالفقاري ) اعلام كرد[3] ايران در سال 2003 ميلادي به دنبال16 هزار حادثه شغلي ثبت شده ، بالغ بر 4 هزار سال كاري را از دست داده است. وي بيشترين ميزان حوادث شغلي را مربوط به گروههاي سني 25 تا 40  سال يعني كارگران ماهر و فعال خواند.

ذوالفقاري ، با اشاره به افزايش حوادث ناشي از كار در كشور از 15552 مورد در سال 2000 به 16745 مورد در سال 2003 ميلادي افزود : اين ميزان ، رشدي معادل 7.67% در ضريب تكرار را نشان مي دهد. به گفته وي در سال 2003 ميلادي از ميان 16 هزار حادثه ناشي از كار ، 954 مورد غرامت نقص عضو پرداخت شده كه اين ميزان نسبت به سال پيش 17.1 رشد داشته است.

آقاي ذوالفقاري با اشاره به رشد منفي مرگ ناشي از كار در سال 2003 نسبت به سال پيش از آن افزود : حادثه با شدت بالاي 66% كه منجربه از كا افتادگي در فرد شود ، از 206 مورد در سال 2002 با رشدي معادل 36.8% به 282 مورد در سال 2003 رسيده است.

به گفته ذوالفقاري ، بيشترين ميزان حوادث شغلي سال 2003 در ايران مربوط به صنايع الكتريكي و فلزي با 3813مورد و سپس صنايع شيميايي و نساجي با 2082مورد بوده است.

 

 E آمارها حاكي از آن است كه حوادث ناشي از كار هر ساله افزايش يافته و از 16383 مورد در سال 82 به20  هزار مورد در سال 84 رسيده است كه از اين 20 هزار نفر ، 100 نفر جان خود را از دست داده اند همچنين در سال 83 ،14846نفر دچار حادثه شدند كه 83 نفر از اين تعداد جان خود را از دست دادند البته اين آمار كارگراني است كه تحت پوشش سازمان تامين اجتماعي هستند و گر نه آمار مرگ و مير ناشي از كار بسيار بيشتر از اين رقم است. همچنين بر اساس گزارش سازمان پزشكي قانوني در سال هاي 82 و 83 به ترتيب  517و 697 نفر در حوادث ناشي از كار جان باخته اند.[4]

 

مستندات حقوقي :

ماده 65 قانون تامين اجتماعي: در صورت وقوع حادثه ناشي از كار، كارفرما مكلف است اقدامات لازم اوليه را براي جلوگيري از تشديد وضع حادثه ديده بعمل آورد. و مراتب را ظرف 3  اداري كتبا به اطلاع برساند.در صورتيكه كارفرما بابت اقدامات اوليه مذكور متحمل هزينه اي شده باشد ، سازمان تامين اجتماعي هزينه هاي مربوطه را خواهد پرداخت.

ماده66 قانون تامين اجتماعي: در صورتيكه ثابت شود ، وقوع حادثه مستقيما ناشي از عدم رعايت مقررات حفاظت فني و بروز بيماريهاي ناشي از عدم رعايت مقررات بهداشتي و احتياط لازم از طرف كارفرما يا نمايندگان او بوده ، سازمان تامين خدمات درماني ، هزينه مربوط به معالجه وغرامتو مستمريه وغيره را پرداخت وطبق ماده50 اين قانون از كارفرما مطالبه ووصول خواهد نمود.

ماده 94 قانون كار: در مواردي كه يك يا چند نفر از كارگران يا كاركنان واحدهاي موضوع ماده85 اين قانون ، امكان وقوع حادثه يا بيماري ناشي از كار را در كارگاه يا واحد مربوطه پيش بيني نمايند مي تواند مراتب را به كميته حفاظت فني و بهداشت كار يا مسئول حفاظت فني و بهداشت كاراطلاع دهد واين امر نيز بايد توسط فرد مطلع شده در دفتر ثبت گردد.

ماده 105 قانون كار : هر گاه در حين بازرسي ، به تشخيص بازرس كار يا كارشناس بهداشت حرفه اي احتمال وقوع حادثه يا بروز خطر در كارگاه ديده شود ، بازرس كار ويا كارشناس بهداشت حرفه اي مكلف هستند، مراتب رافورا وكتبا به كافرما يا نماينده او و نيز رئيس مستقيم خود اطلاع دهند.

همچنين مواد 93 & 95 &96 قانون كار در مورد حوادث ناشي از كار مطالبي را ذكر كرده اند و به اهميت اين موضوع پرداخته اند.

اهميت حوادث ناشي از كار:

الف)از نظر انساني : هر گونه حادثه ناشي از كار ولو جزئي سبب درد وناراحتي شخص كارگر و افراد خانواده اش گرديده و در صورت مرگ ويا از كارافتادگي دائمي اين مسئله اهميت بيشتري مي يابد.

ب)از نظر اجتماعي : چنانچه مي دانيم قريب به 50 تا60 درصد افراد هر اجتماعي را افراد در سنين كار تشكيل مي دهند. ولي در اصل افراد فعال جامعه ، مخصوصا در كشورهاي كم رشد در حدود 1.4 درصد كل جمعيت مي باشد و حال اگر از اين تعداد افرادي به علت حوادث ناشي از كار نتوانند كار خود را انجام دهند ، اينامر سبب تزلزل در وضع اجتماعي جامعه مي گردد.

ج)از نظر اقتصادي: حوادث به هر صورت ودرجه اي باشند براي كارگر ، كارفرماو جامعه زيانهاي اقتصادي در بر دارد كه به صورت مستقيم وغير مستقيم مي باشند

زيانهاي مستقيم:شامل خسارات ناشي از وقفه كار بعلت حادثه ، هزينه هاي مربوط به انتقال مصدوم به بيمارستان و پرداخت غرامت از كار افتادگي موقت يا دايم يا مرگ كارگر مي باشد.

زيانهاي غير مستقيم:مقدار آن در تمام كشورها بيش از زيانهاي مستقيم است (بيش از 50 سال پيش هنريچ عنوان كرد كه سازمانها به ازاي هر دلار هزينه مستقيم حوادث، چهار دلار نيز بابت هزينه هاي غير مستقيم مي پردازند) بايستي ضرر وزيانهاي ناشي از وقفه در كار ساير كارگران بعلت كمك به فرد مصدومف بحث وگفتگو در مورد علت حادثه، به هم ريختن نظام كار پس از انتقال كارگر به بيمارستان تا موقع گماشتن فرد مناسب براي انجام امور ، خسارات وارده به ماشين آلات و بالاخره خسارات ناشي از تقليل فعاليت كارگر مصدوم پس از بازگشت به كار در صورت داشتن معلوليت مورد توجه قرار گيرد.

علل حوادث :بطور كلي علل حوادث ناشي از كار را ميتوان به دو گروه زير تقسيم نمود:

الف)علل مستقيم: با توجه به نوع كار وصنعت به چند گروه تقسيم بندي مي شوند:

Pماشين آلات          Pترابري                P سقوط اجسام                        Pسقوط كارگر

Pمواد سمي، سوزنده وخورنده                  Pانفجار وآتش سوزي             Pابزار دستي

Pجابجا كردن اجسام                       Pتصادم با موانع يا وسايل نقليه          Pساير عوامل

ب) علل غير مستقيم : تمام عواملي كه باعث خستگي، ناراحتي و نارضايتي كارگر مي شوند، مانند روشنايي نامناسب ، سرما وگرماي بيش از حد، طولاني بودن ساعات كار ، سرعت بيش از حد توليد، مسايل خانوادگي،مشكلات اقتصادي و روابط با كارفرما .

اما بطور كلي مي توان گفت كه حوادث در محيطهاي صنعتي و توليدي از سه عامل زير ناشي مي شوند:

1.     علل ناشي از فقدان تجهيز وسايل حفاظتي ، نظير استفاده نكردن از وسايل ايمني وحفاظتي در كارها، استفاده از ماشينهاي بدون حفاظ، به كار انداختن ماشينها در سرعتهاي غير مجاز، كار كردن روي قسمتهاي متحرك و دوار ماشين آلات و يا بطور كلي رعايت نكردن اصل حفاظت فني.

2.     علل شخصي نظير نداشتن آموزش كافي، بكار بردن روش غلط، متناسب نبودن قواي جسماني كارگر با نوع كار محوله، سهل انگاري و...

3.     علل مكانيكي، نظير نقص در ماشينها، نصب غلط حفاظها برروي ماشينها، روشنايي يا تهويه ناكافي يا شرايط نامطلوب در محيط كار، كار با مواد و قطعات معيوب و ناقص.

 

علل مرتبط با حوادث:

حوادث در محيطهاي صنعتي به عوامل گوناگوني مرتبط هستنداز جمله:

1.     كثرت ماشين آلات و تجيهزات

2.     سرعت كار ماشين آلات كه احتمال وقوع حادثه را افزايش مي دهد

3.     وجود نقص در ماشين آلات

4.     اشتباهات كارگراندر حين انجام كار با ماشينها

5.     لغزنده بودن كف كارگاه بعلت روغن ريختگي و سر خوردن كارگران

6.     حوادث ناسي از حمل ونقل مواد و وسايل به صورت غير اصولي

7.     كار با ماشينهاي پرس، جراثقال وامثالهم بدون استفاده از وسايل حفظت فردي

8.     سوار وپياده كردن قسمتهاي مختلف ماشين آلات

9.     كار كردن درارتفاع بدون حفاظ و وسايل ايمني

10. آتش سوزي،انفجار مواد منفجره و وجود گازهاي قابل اشتعال در محيط كار

11. قطع ووصل جريان برق، كمبود روشنايي و نامناسب بودن شرايط فيزيكي در محيط كار

12. كار كردن با وسايل برقي

13. وجود گازهاي سمي در محوطه كارگاه و فقدان جريان هواي كافي

14. عدم رعايت اصول و موازين ايمني و حفاظت فني در كارهاي مختلف

اهميت آمار حوادث:

اهميت اساسي آمار از لحاظ پيشگيري از حوادث و ارزيابي ميزان تاثير آن آشكار است، زيرا در حقيقت اطلاعات آماري است كه بيانگر تعداد ، كيفيت،شدت ونيز كارگراني كهدر معرض حوادث قرار مي گيرند، بوده و نيز درباره ماشين آلات و مواديكه از آنها ساخته شده اند ورفتار افراديكه در ايجاد حوادث دخالت داشته اند و نيز در خصوص ساعات و جاهايي كه حوادث در آنها بيشتر اتفاق مي افتد، اطلاعاتي در دست افراد قرار مي دهد. از اينرو اطلاعات آماري  انسان را6به وضع موجود آگاه مي سازد و بدون آنها عملا  امكان تعيين اقداماتي كه بايد انجام گيرد ويا ارزيابي نتيجه حاصله غير ممكن مي گردد.

روشهاي محاسباتي:

 ضريب بروز(شيوع )حادثه(I.R) Icidence Rate :از طرف ILO براي كشورهايي كه ميزان وفور وشدت حادثه بعلت نداشتن اطلاعات لازم در مورد مجموع ساعات كار كليه كارگران و ساعات از دست رفته بعلت حوادث مقدور نيست،محاسبه اين ميزان توصيه شده است.

 O 10^³ميانگين افراد در معرض خطر/ تعداد كل حوادث در زمان معين I.R=

ضريب تكرار حادثه(F.R)Frequency Rate   :براي اينكه تعداد حوادث يك كارگاه را باكارگاهي ديگر از همان صنعت مقايسه كنيم .

 O10^6كل ساعت كار مفيد انجام شده توسط شاغلين در معرض / مجموع حوادث در زمان معين F.R=

ضريب شدت حادثه(S.R) Sevsrity Rate : تعداد روزهاي از دست رفته به ازاي يك ميليون ساعت كاري

O 10^³ساعات كار مفيد انجام شده در آن مقطع توسط شاغلين در معرض/تعداد روزهاي از دست رفته در اثر حوادث در زمان معين S.R=

 

آمار حوادث سالن پرس شاپ:

بررسي حوادث در سالن در سالهاي 82-83-84 انجام گرفته و نتايج آن در صفحات بعد آمده است.

با توجه به اينكه آمار حوادث مربوط به كارگران پيمانكار شركت مي باشد. در رابطه با رسم نمودار ، نمودار براي جنسيت و وضعيت استخدامي رسم نشده است زيرا كه كليه كارگران مورد بحث پيمانكاري مي باشند و همگي مرد مي باشند

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

جدول : توزيع حوادث بر اساس نوع صدمه در سالهاي(82-83-84)

 

كميت/نوع صدمه

جراحت ساده

دررفتگي

قطع عضو

ضرب ديدگي

فوت

ساير

مجموع

تعداد

20

3

1

15

1

2

42

درصد

47.62

7.15

2.38

35.71

2.38

4.76

100

 

 

 

 

تفسير:

با توجه به نمودار بيشترين نوع صدمه، جراحت هاي ساده است كه اين مي تواند به دليل لبه هاي تيز ورقه هاي فولادي باشد وكمترين نوع صدمه ، فوت يا قطع عضو است كه فوت در اثر بي احتياطي كارگر بود.

بعد از جراحت ساده بيشترين صدمه ، ضرب ديدگي مي باشد كه اين هم مي تواند بعلت چيدمان غلط وسايل  ويا بدون فاصله چيدن تجهيزات در سالن باشد و هم مي تواند بعلت بي احتياطي كارگر باشد

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

جدول : توزيع حوادث بر اساس نوع حادثه در سالهاي (82-83-84)

 

كميت/نوع حادثه

زمين خوردن

سقوط از ارتفاع

سقوط در سطح همتراز

گير افتادن بين دو جسم

تصادم با اشيائ

ساير

مجموع

تعداد

0

2

7

8

20

5

42

درصد

0

4.76

16.67

19.04

47.62

11.9

100

 

 

 

 

تفسير:

با توجه به نمودار بيشترين نوع حادثه تصادم با اشياي تيز مي باشد كه تقريبا برابر با نيمي ديگر از حوادث ديگر است كه اين مي تواند بعلت بي احتياطي كارگران ويا عدم رعايت مسائل ايمني در محيط كار است و كمترين نوع حادثه بعد از زمين خوردن، سقوط از ارتفاع است كه در اين سالن كارگران به نقدار كم در ارتفاع كار مي كنند.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

جدول : توزيع حوادث براساس عضو صدمه ديده در سالهاي (82-83-84)

 

كميت/عضو حادثه ديده

سروصورت

چشم

دست

پا

تنه

ساير

مجموع

تعداد

4

1

22

14

1

0

42

درصد

9.52

2.38

52.38

33.33

2.38

0

100

 

 

 

 

 

تفسير:

با توجه به نمودار بيشترين عضو صدمه ديده دست است زيرا قسمت عمده اي از فعاليتهاي توليدي را در سالن به غير از فعاليتهاي اتوماتيك را كارگران با دست انجام مي دهند و به همين خاطر بيشترين صدمه را ميبيند و بعد ازآن پاها بيشترين صدمه را ديده اند كه قسمت عمده حوادث به علت سقوط اشيائ روي پا مي باشد.

كمترين عضو صدمه ديده ، چشم مي باشد واين به خاطر اين است كه در اين سالن خطر آنچناني براي چشم وجود ندارد و اگر خطري موجود باشد كارگران از شيلد و ياعينك استفاده مي كنند.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

جدول : توزيع حوادث بر اساس ماههاي وقوع حادثه در سالهاي (82-83-84)

 

 

كميت/ماه

فروردين

ارديبهشت

خرداد

تير

مرداد

شهريور

مهر

آبان

آذر

دي

بهمن

اسفند

مجموع

تعداد

0

1

4

5

2

5

3

4

2

3

11

2

42

درصد

0

2.38

9.52

11.9

4.76

11.9

7.14

9.52

4.76

7.14

26.2

4.76

100

 

 

 

 

 

تفسير:

با توجه به نمودار مي توان گفت كه بيشترين ميزان حادثه در بهمن ماه اتفاق افتاده است كه مي تواند به علت شرايط جوي بد ولغزنده بودن محيط كار باشد و كمترين ميزان حادثه را درفروردين ماه داريم يعني در اين ماه هيچ حادثه اي رخ نداده است و مي تواند به علت تعطيلات زياد در اين ماه باشد.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

جدول : توزيع حوادث بر اساس موقعيت وقوع حادثه در سالهاي (82-83-84)

 

كميت/موقعيت حادثه

داخل كارگاه

محوطه كارگاه

خارج از كارگاه

مجموع

تعداد

39

3

0

42

درصد

92.86

7.14

0

100

 

 

 

 

تفسير:

با توجه به نمودار بيشترين موقعيت وقوع حادثه ، از نوع داخل كارگاهي ميباشد زيرا كه كارگران اين سالن بيشترين فعاليت را در سالن انجام مي دهند و زياد در بيرون از سالن يا بيرون از كارخانه كارآنچناني ندارند بطوري كه در بيرون از محوطه كارخانه در طي اين سه سال هيچ نوع حادثه اي وجود نداشته است . بنابراين كارگران داخل سالن در معرض خطرات بيشتري نسبت به سايرين هستند.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

جدول : توزيع حوادث بر اساس فصل وقوع حادثه در سالهاي (82-83-84)

 

كميت/فصل حادثه

بهار

تابستان

پاييز

زمستان

مجموع

تعداد

5

12

8

17

42

درصد

11.9

28.57

19.05

40.48

100

 

 

 

 

تفسير:

با توجه به نمودار بيشترين حادثه را درفصل زمستان داشتيم كه اين مي تواند به علت شرايط جوي بد باشد و كمترين ميزان حادثه را در فصل بهار داريم

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

جدول: توزيع حوادث بر اساس ساعت وقوع حادثه در سالهاي (82-83-84)

 

كميت/ساعت

6-8

8-10

10-12

12-14

14-16

16-18

18-20

20-22

22-24

24-2

2-4

4-6

مجموع

تعداد

1

3

3

6

7

5

3

2

2

3

5

2

42

درصد

2.38

7.14

7.14

14.29

16.67

11.9

7.14

4.76

4.76

7.14

11.9

4.76

100

 

 

 

 

 

تفسير:

با توجه به نمودار بيشترين ساعت وقوع حادثه ، از ساعت 12 تا 18 مي باشد كه بيشترين حادثه آن در ساعت 14 تا 16 اتفاق افتاده است يعني در ساعت پاياني شيفت صبح بيشترين حادثه را داريم و كمترين حادثه در ساعت 6 تا 8  اتفاق افتاده است يعني در ساعات اوليه شيفت صبح كمترين ميزان حادثه را داريم

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

جدول: توزيع حوادث بر اساس روز وقوع حادثه در سالهاي (82-83-84)

 

مجموع

جمعه

پنجشنبه

چهارشنبه

سه شنبه

دوشنبه

یک شنبه

شنبه

کمیت/روز

42

1

6

7

9

7

6

6

تعداد

100

2.38

14.29

16.67

21.43

16.67

14.29

14.29

درصد

 

 

 

 

تفسير:

با توجه به جدول و نمودار مي توان گفت كه در سه روز مياني هفته بيشترين ميزان وقوع حادثه را داريم كه در روز مياني هفته يعني سه شنبه بيشترين حادثه را داريم و در روز جمعه كمترين ميزان حادثه را داريم كه مي تواند به علت تعطيلي كارگران در اين روز باشد

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

جدول: توزيع حوادث بر اساس علت وقوع حادثه در سالهاي (82-83-84)

 

علت حادثه /كميت

 

بي احتياطي

محيط كار نامناسب

عدم وجود دستورالعمل مناسب

عدم وجود سيستم ايمني مناسب

فقدان ابزار مناسب

ساير

مجموع

تعداد

21

5

4

3

2

5

42

درصد

52.38

11.9

9.52

7.14

4.76

11.9

100

 

 

 

تفسير:

با توجه به نمودار بيشترين علت وقوع حادثه ، بي احتياطي كارگران مي باشد كه وجود رفتار غير ايمن و خطاي عملكردي عامل انساني سهم عمده اي در را دارند و كمترين علت وقوع حادثه به علت فقدان ابزار مناسب است و اين به خاطر اين است كه تقريبا روش كار اتوماتيك است و كارگر نياز آنچناني با ابزار ندارد

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

جدول:تعيين ضريب شيوع حوادث براساس سطح تحصيلات در سالهاي (82-83-84)

 

كميت /سطح تحصيلات

ليسانس وبالاتر

فوق ديپلم

ديپلم

دبيرستان

راهنمايي

ابتدايي

بي سواد

مجموع

نفرات

216

612

432

207

117

54

9

1647

درصد از كل

13.1

37.2

26.2

15.6

7.1

3.3

.55

100

تعدادحاد ثه

0

11

14

9

5

3

0

42

درصد فراواني

0

26.2

33.3

21.4

12

7.2

0

100

ضريب شيوع

0

17.97

32.41

43.47

42.7

55.55

0

192.1

 

 

 

تفسير:

با توجه به اينكه بيشترين دصد حوادث را در بين كارگران با تحصيلات ديپلم داريم اما بيشترين ضريب شيوع حادثه را در بين كارگران با تحصيلات ابتدائي داريم كه اين كارگران نياز با آموزش دارند تا با روش و شيوه كار آشنا شوند و كمترين حوتدث را در بين كارگران بي سواد داريم و اين شايد به خاطر اين باشد كه تعداد اين كارگران در سالن كم است.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

جدول: تعيين ضريب شيوع حوادث براساس سابقه كار در سالهاي (82-83-84)

 

كميت /سابقه كار

0-5

6-10

11-15

16-20

21-25

26-30

مجموع

نفرات

387

576

279

333

81

18

1647

درصد از كل

23

34.4

16.7

19.9

4.84

1.08

100

تعدادحاد ثه

15

13

9

4

1

0

42

درصد فراواني

35.71

30.9

21.4

9.5

2.4

0

100

ضريب شيوع

38.8

22.6

32.3

12

12.3

0

117.9

 

 

 

تفسير:

با توجه به نمودار مي توان گفت كه بيشترين حوادث و آسيبها در بين كارگران با حدود 5 سال سابقه كاري اتفاق افتاده است كه دليل اين مي تواند كم تجربگي ، عدم آموزش كافي به آنها و نا آشنا بودن به جزئيات كار و ... است و كمترين ميزان حوادث در بين كارگراني اتفاق افتاده است كه بيش از 20 سال سابقه كاري دارند بطوري كه براي كارگران با 26 تا30 سال سابقه كار هيچ حادثه اي رخ نداده است.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

جدول: تعيين ضريب شيوع حوادث براساس سن حادثه ديده در سالهاي(82-83-84)

 

مجموع

56-60

51-55

46-50

41-45

36-40

31-35

26-30

20-25

کمیت/سن

1647

9

27

99

234

288

423

315

252

نفرات

100

1

2

6

14

17

26

19

15

درصد از کل

42

0

0

0

3

7

15

11

6

تعداد حادثه

100

0

0

0

7.14

16.67

35.71

26.19

14.29

درصد فراوانی

131.3

0

0

0

12.82

24.3

35.5

34.9

23.8

ضریب شیوع

 

 

 

تفسير:

با توجه به نمودار مي توان گفتكه بيشترين ميزان حوادث در بين كارگراني با سن 31 تا 35 سال اتفاق افتاده است اما بيشترين ضريب شيوع حادثه را در بين كارگراني با سن 26 تا 35 داريم ، كه اين مي تواند به دليل تعداد زياد آنها، كم تجربگي و عدم آموزش كافي باشد و كمتريت ميزان شيوع حوادث در بين كارگراني كه بيشتراز 45 سال سن دارند اتفاق افتاده است.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

جدول: تعيين ضريب شيوع حوادث بر اساس نوع حرفه حادثه ديده در سالهاي (82-83-84)

 

مجموع

سایر

کنترل کیفیت

صافکار

تعمیرات

پرسکار

کمت/نوع حرفه

1647

126

342

189

378

612

نفرات

100

8

21

11

23

37

درصد از کل

42

5

2

4

9

22

تعداد حادثه

100

11.9

4.76

9.52

21.43

52.38

درصد فراوانی

25.5

39.7

5.8

21.2

23.8

35.9

ضریب شیوع

 

 

 

 

تفسير:

با توجه به اينكه شغل اصلي در سالن ، پرس كاري است مي توان گفت كه بيشترين حوادث اتفاق افتاده مربوط به اين شغل است اما بيشترين ضريب شيوع حادثه مربوط به شغلهاي ساير (جوشكاري، پرس ضايعات،راننده ليفتراك و كارگران خدماتي سالن) است و كمترين حادثه مربوط به كارگران كنترل كيفيت است كه اكثر حوادث كارگران كنترل كيفيت جراحت سطحي ناشي از بريده شدن يا زخم شدن دست در اثر تماس با لبه تيز و ورقه هاي پرس شده مي باشد

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

جدول: تعيين ضريب تكرار ودرصد حوادث در سالهاي (82-83-84)

 

كميت/سال وقوع حادثه

82

83

84

مجموع

تعداد حادثه

12

18

12

42

ميانگين شاغلين در معرض

437

525

685

1647

كل ساعت كار مفيد

1045304

1255800

1638520

3939624

درصد حوادث اتفاق افتاده

28.57

42.68

28.57

100

ضريب شيوع  IR

27.5

34.3

17.5

79.3

ضريب تكرارحادثه FR

11.4

14.3

7.3

33

 

 تفسير:

با توجه به نمودار ضريب تكرار حادثه در سال83 بيشتر از سالهاي ديگر است و همچنين بيشترين افراد در اين سال آسيب ديده اند. بطوري كه در سال82 و 84 تعداد حوادث برابر است كه دليل افزايش حادثه در اين سال مي تواند به علت استخدام نيروي جديد و نداشتن تجربه كافي افراد تازه واردبه اين سالن باشد كه در سال بعد با آموزش و افزايش ايمين تعداد حوادث كاهش پيدا كرد.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

جدول: تعيين درصد و ضريب شيوع حوادث اتفاق افتاده بر اساس وضعيت تاهل در سالهاي (82-83-84)

 

مجموع

مجرد

متاهل

كميت/وضعيت تاهل

1647

714

933

نفرات

100

43.35

56.68

درصد از کل

42

15

27

تعداد حادثه

100

35.71

64.28

درصد فراوانی

49.95

21.08

28.94

ضریب شیوع

 


تفسير:

با توجه نمودار مي توان گفت كه بيشترين حوادث در بين افراد متاهل اتفاق افتاده است و اين افراد متاهل كساني هستند كه داراي سابقه كاري كم و بي احتياط مي باشندبطوري كه در يك ماه يكي از اين كارگران چهار بار حادثه ديده و همه حوادث جزئي هستند

افزايش حوادث در افراد متاهل را مي توان بعلت فشار كاري، مشكلات خانوادگي ، مشكلات اقتصادي و مشغله هاي فكري بالا دانست

همچنين با توجه به نمودار مي توان گفت كه بيشترين ضريب شيوع حوادث هم در بين افراد متاهل است.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

جدول: تعيين درصد و ضريب شيوع حوادث اتفاق افتاده بر اساس شيفت كاري در سالهاي(82-83-84)

 

مجموع

شب

بعدازظهر

صبح

كميت/شيفت

1647

451

511

685

نفرات

100

27.38

31.03

41.59

درصد از کل

42

19

13

20

تعداد حادثه

100

21.4

31

47.6

درصد فراوانی

96.77

42.13

25.44

29.2

ضریب شیوع

 

 

 


تفسير :

با توجه به نمودار مي توان گفت كه بيشترين درصد حوادث اتفاق افتاده در صبح و بعد از آن در بعد ازظهر مي باشد كه دليل آن را مي توان ساعات كاري زياد در صبح و بعد از آن در بعدازظهر و همچنين افزايش فشار كاري و مشغله هاي فكري كارگر دانست

اما با توجه به نمودار ديگر مي توان گفت كه بيشترين ضريب شيوع حوادث در شيفت شب اتفاق افتاده است

 

 

 

 

 

 

                

 

 

 

 

 

 

 

جدول: درصد حوادث اتفاق افتاده بر اساس نتيجه حادثه در سالهاي (82-83-84)

 

مجموع

مرگ

از كار افتادگي دايم

از كار افتادگي موقت

صدمه جزئي

كميت/نتيجه حادثه

42

1

0

4

37

تعداد

100

2.38

0

9.52

88.09

درصد

 

تفسير :

با توجه به نمودار مي توان گفت كه نتيجه حوادث اكثرا ، يك صدمه جزئي بوده است اما در اين نتايج يك حادثه وجود داشته كه منجر به مرگ شده است كه اين مي تواند تاثيرات زيادي روي كارگران و محيط كارخانه داشته باشد. و شايد هزينه غرامت يك مرگ برابر با كليه هزينه هاي صرف شده جهت صدمه هاي جزئي و يا بيشتر باشد.

دليل افزايش صدمه هاي جزئي را مي توان ناشي از بي دقتي كارگران به دستورالعملهاي نصب شده و بي احتياطي آنها دانست همچنين بيشتر اين صدمه ها در اثر تماس دست با لبه تيز ورقه هاي فولادي رخ داده است.       

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

پيشنهادات :

1.     آموزش كارگران بخصوص كارگران جديد الورود و تداوم اين آموزشها

2.     توجه به مسايل ايمني و حفاظتي در سالن توسط مسئولين و كارگران

3.     نظارت و بازرسي روزانه از خط توليد توسطمسئولين ايمني و بهداشت

4.     بررسي گزارشات حوادث و پيدا كردن علل حوادث جهت شناسايي روشهاي كاري خطرناك و جايگزيني روشهاي ايمن

5.     ايجاد شرايطروحي و رواني مناسب در محيط كار براي كارگران(با توجه به اينكه بيشتريت علت وقوع حادثه بي احتياطي است بايد شرايط فرآهم گردد تا كارگر با حواس جمع بيشتري به كار خود ادامه دهد

6.     نصب حفاظ مناسب براي ماشينهايي كه بخشهاي متحرك در دسترس است

7.     با توجه با اينكه بيشترين توزيع حوادث در شيفت صبح است مي توان از دوره هاي كوتاه مدت استراح مثلا هر يك ساعت ونيم ،15 دقيقه استفاده كرد

8.     با توجه به اينكه بيشترين حوادث اتفاق افتاده در افراد كم سابقه رخ داده است بهتر است در رابطه با لوازم حفاظت فردي و تاثير ايمني وبهداشت بر سلامتي كارگران و جلوگيري از حوادث ناگوار براي آنان ، دوره هاي آموزشي مدون قرار داده شود

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 



[1]   http//eqbal.ir/social/other news/last/8421083905.php

[2]   http//eqbal.ir/social/other news/last/8421083905.php

[3]   http/www.metemad.com/2004/07/-4.html

[4] هفته نامه بازار كار – شماره 290 - شنبه 27 آبان – صفحه 2- سال 1385