پروژه سم شناسي صنعتي در صنعت آبكاري و ارزيابي ريسك تماس شغلي كاركنان به تركيبات كروم شش ظرفيتي
عنوان :
پروژه سم شناسي صنعتي در صنعت آبكاري
ارزيابي ريسك تماس شغلي كاركنان به تركيبات كروم شش ظرفيتي در صنعت آبكا ري
2- نحوه مواجه شغلي به عوامل زيان آور:
طبق مشاهدات انجام گرفته دراین کارخانه مهمترین جایی که کارگران در آن فعالیت داشته انددر قسمت فرایند آبکاری بوده است.همچنین درهمین قسمت ازکارخانه کارگران بیشترین مواجهه راباعوامل زیان آور داشتند.درفرایند آبکاری بیشترین مواجهه ازطریق استنشاق صورت میگیرد. درسایر قسمت ها مثل جوشکاری تماس ازطریق تنفسی شکل میگیرد ولی بعلت استفاده ازماسک های تنفسی تماس به حداقل ممکن می رسد.در قسمت ساخت صفحات کروم تماس باعوامل زیان آور ازطریق پوستی انجام میگیرد. در فرایند تولید رنگدانه تماس باعوامل زیان آور به نسبت های کمتری ازطریق پوستی واستنشاقی دیده شده است.
3- نحوه جذب ؛ انتشار ؛تغييرات بيوشيميايي و دفع از بدن
ترکیبات کروم 3 ظرفیتی عمدتا در مقیاس بسیار کمتری نسبت به ترکیبات 6 ظرفیتی جذب بدن می شوند بسته به میزان حلالیت ترکیبات %2 الی %3 ترکیبات 3 ظرفیتی و %1 الی %10 از ترکیبات 6 ظرفیتی که از طریق دهانی وارد بدن می شود جذب می گردند.
بالاترین میزان نفوذ آلوئولی مربوط به ذرات رنگی کروم ،بخارات کروم ناشی از جوشکاری استیل زنگ نزن و بخار اسید کرومیک به شکل آئروسل که عموما حاوی ذراتی به اندازه کمتر از 1 میکرومتر هستند می باشد.
PH<4.5 کروم در غلظت های بالا (%2)
پروتیین و آلبومین را غیر طبیعی می کند اسیدهای نوکلیک را راسب می کند.
ذرات کروم با قطر کمتر از2 میکرومتر می توانند درقسمتهای فوقانی دستگاه تنفس ته نشین شود. اما ذرات کوچکتر می تواند به الوئول ها نفوذ پیدا کند.
نیمه عمر بیو لوژیکی :منحنی ونمودار ترکیبات کروم در ارتباط با کل بدن توسط نمایندگان مربوطه محاسبه شده است. در رات ها سه ترکیب مختلف از منحنی تشخیص داده شده است که عبارت است از .5و 5.9و83.4
بیوترانسفورماسیون:
ترکیبات کروم 6 ظرفیتی دربدن به کروم 3 ظرفیتی احیا می شوند .سرعت احیا بتگی به مقدار عوامل احیا کننده در اعضا در معرض را داشته و این سرعت نیز میزان سمیت و مقدار دفع ترکیبات 6 ظرفیتی را تحت تاثیر قرار می دهد.
جدیدا اثبات شده که کروم 6 ظرفیتی به صورت انتقال فعال جذب می شود.
دفع:
دفع عمدتا از طریق ادرار و مدفوع انجام می شود.
4- اثر تركيبات شيميايي در سلامت انسان
اثار کروم از نظر حرفه ای در صنایعی که ترکیبات کروم تولید ویا به کار برده می شوند به علت اثر ان بر روی پوست ویا دستگاه تنفسی می باشد که در تماس های شغلی کروم باعث تحریک پوست وغشای مخاطی وایجاد التهاب وزخم می شود.در مواردی سرطان ریه گزارش شده است خطر های صنعتی به تنفس گرد وغبار وبخار های ان هنگام ساخت ترکیبات کروم وتنفس بخار های اسیدی هنگام ابکاری وروکش فلزات وتماس پوست با ترکیبات کروم +6درموقع تهیه واستفاده ان مربوط می شود
تاثیرات حاد کروم:
بلع تصادفی ترکیبات کروم 6 ظرفیتی منجر به خونریزی دستگاه گوارشی ،نکروز کبد و تخریب توبولی بافت کلیه می گردد.استنشاق غبار یا بخارات سبب تحریک مخاط می شود. عطسه اب ریزش از بینی و ضایعات تیغه ی وسطی بینی التهاب گلو وانقباض کلی برونش ها از اثار مشخص وشناخته شده است .
تاثیرات مزمن:
-زخم بینی که منجر به سوراخ شدگب بینی می شود.
-زخم روی نای و راه های تنفسی
-کرومات روی باعث تشکیل زخم عمیق به ویژه در انمتهای انگشتان و بند انگشتان
-متداول ترین تاثیر نامطلوب کروم حساسیت های پوستی است.
-کروم باعث درماتیت های پوستی در %13 مردان گزارش شده است.
-ایجاد واکنش های آسمی در کارگران در معرض با اسید کرومیک
نشست گرد وغبار حاوی کرومات ها روی دیواره ی میانی در افرادی که عادت به پاک کردن بینی خود دارند منجر به زخم ناحیه ی غضروفی بینی وسوراخ شده گی در محل زخم می گردد.مخاطی که قسمت پایینی دیواره ی بینی را می پوشاند دارای عروق خونی کمتری است ومستقیما روی قسمت غضروفی قرار دارد ورود جریان هوای بینی الوده به داخل بینی ابتدا بر روی این محل اثر می گذارد.
تاثیرات تاخیری (مزمن):
-سرطان زا
-ایجاد سرطان برونکوژنیک
5- مکانیسم عمل:
راه های تماس: استنشاق،گوارشی،تماس پوستی و چشمی
ارگان های هدف: چشم ها ،پوست ،سیستم تنفسی
کروم اضافی می تواند فعالیت هورمون ها وانزیم ها را مانع شود وتغییراتی را در شکل مکان فعالیتشان ایجاد کند.
6 -(پايش بيولوژيكي)
-مسمومیت شدید حاد پس از خوردن 1 الی 9 گرم از ترکیبات کروم 6 ظرفیتی ایجاد می گردد.
-تماس با بخارات اسید کرومیک در غلظت حدود 0.1 میلی گرم بر مترمکعب از هوا باعث آسیب به غشای موکوسی می شود.
برای پایش بولوژیکی کروم ،آنالیز کروم در ادرار افراد است افزایش 10 میلی گرم کروم در هر گرم کراتنین در شروع و انتها شیفت یا افزایش 30 میلی گرم در هر گرم کراتنین در شروع و انتها هفته یک شاخص تماسی می باشد که توسط سازمان به عنوان حد مجاز قرار داده شده است.
ولی امروزه گفته شده که بهترین راه پایش کروم 6 ظرفیتی ،پایش کروم در گلبول هلی قرمز خون می باشد. کروم موجود در ادرار کلیه کروم ها را نشان می دهد کروم 6 در بدن احیا شده و به کروم 2 و 3 تبدیل می شود و تنها در گلبول های قرمز خون کروم 6 احیا نشده و به همان صورت کروم 6 باق می ماند.
تعیین غلظت کروم در اریتروسیت ها حتی 7 الی 8 هفته پس از یک تماس کوتاه مدت با غلظت زیاد کروم می تواند معیار خوبی برای تعیین میزان تماس باشد.
پایش فردی:جمع آوری ذرات از ناحیه تنفسی با پمپ نمونه برداری فردی با دبی 2لیتربردقیقه به مدت 8ساعت میباشد.TWA 1میکروگرم برمترمکعب میباشد.روش آنالیز کروماتوگرافی وآشکارساز انتقال الکتریکی ونوع فیلتر نمونه برداری SKCبا کاست 225تا 803میباشد.
7ميزان مواجهه ( سابقه مواجه فردي كارگران )
میزان مواجهه ی کارگران به ترکیبات کروم در پروسه های مختلف این صنعت در زیر امده است لازم به ذکر است که این اطلاعات از کارشناس بهداشت حرفه ای یک شرکت مشابه گرفته شده است
این اطلاعات در خصوص فرایند ابکاری جوشکاری و تولید
رنگ دانه وساخت صفحات کروم می باشد
میزان مواجهه |
فرایند |
.3 |
آبکاری |
.02 |
ساخت صفحات کروم |
.02 |
جوشکاری |
اطلاعات دز-پاسخ (اطلاعات سرطانزایی حیوانی )
این اطلاعات شامل یک سری مباحث در خصوص مطالعات اپیدمیولوژیکی در ارتباط با ترکیبات کروم شش ظرفیتی می باشد. ترکیبات کروم شش ظرفیتی برای حیوانات سرطانزا هستند وباعث ایجاد انواع مختلفی از تومور مثل تومور ریه می شود.
این تومور ها در مواجه با آئروسول های سدیم کرومات در اثر پیرولیز کروم شش و مخلوط ان با کروم 3 در رات ها به وجود می ایند.
نوع تومور : سرطان ریه
نوع تست :انسان
راه تماس : تماس شغلی از طریق تنفسی
رفرنس :سال 1975(mancuso)
نفر |
میزان مواجهه (میکرو گرم بر متر مکعب) |
سن |
3 6 6 |
5.66 25.27 56.83 |
50 |
4 5 5 |
4.68 20.79 39.08 |
60 |
2 4 |
4.41 21.29
|
70 |
نمودار دز –پاسخ (افراد داراي 50 سال
نمودار دز-پاسخ(براي افراد 60 ساله)
نمودار دز- پاسخ براي افراد 70 ساله
8- ارزيابي ريسك تماس شغلي كاركنان و بررسي اثرات نامطلوب در جامعه تماس يافته:
ارزیابی سرطان زایی:
طبق مطالعات انجام شده بین مواجهه با کروم 6 و ریسک بروز سرطان ریه رابطه مستقیمی وجود دارد که در جدول زیرآمده است:
RISK LEVEL | |
0.008 |
1 in 10000 |
0.0008 |
1 in 100000 |
0.00008 |
1 in 1000000 |
ارزیابی ریسک:
با توجه به ميزان مواجهه و معيار هاي ريسك ؛ ريسك تعريف مي شود . در ارتباط با مشاغل آبکاری ،جوشکاری ،ساخت صفحات کروم و تولید رنگدانه به سادگی می توان ریسک بروز سرطان در مشاغل فوق را بدست آورد:
Occupational group |
Exposure conc (mg/m3) |
Risk level |
آبکاری |
0.319 |
0.004 |
جوشکاری |
0.02 |
0.0002 |
ساخت صفحات کروم |
0.02 |
0.0002 |
تولید رنگدانه |
0.08 |
0.0002 |
ساخت صفحات کروم |
0.02 |
0.001 |
می توان نتیجه گرفت با توجه به ریسک قابل قبول یک در هزار برای جوامع کارگری ریسک بروز سرطان برای آبکاری غیر قابل قبول بوده و اقدامات کنترلی ضروری می نماید.