انواع سیستم تهویه
سیستم های تهویه


اهميت هواي پاك در محيطهاي كار صنعتي به خوبي شناخته شده است در صنعت امروزي با فرايندهاي پيچيده اي از تركيبات و مواد شيميايي متعدد روبه افزايشي استفاده مي شود كه تعداد زيادي از آنها داراي سميت بالايي هستند استفاده از اين مواد سمي ممكن است منجر به توليد، ذرات، بخارات و با ميست هايي در محيطهايي در محيط كار گرديده و مقدار آنها از حدود مجاز فراتر روند. علاوه بر مواد آلاينده تنش گرما نيز ممكن است در يك محيط كاري سبب عدم آسايش و ناايمن شده محيط كاري گردد. چنانچه حفاظت كارگران ضروري باشد طراحي مناسب و موثر تهويه مي تواند راه حل مشكلات فوق باشد از تهويه ممكن است در كنترل بو،رطوبت و ساير شرايط محيطي نيز استفاده نمود.
سيستمهاي تهويه بكار رفته در صنعت بطور اساسي دو دسته اند:
1- سيستم مولد
اين سيستم براي توليد هواي فراوري شده جهت محيط كار مورد استفاده قرار مي گيرد و هواساز ناميده مي شود.
سيستم هاي مولد به دو منظور استفاده مي شوند.:
الف) براي تامين آسايش (كولر، گرمكن)
ب) براي جايگزيني و تامين هواي تخليه شده از مجتمع
2- سيستم مكنده
براي تخليه آلاينده هاي توليد شده بهداشتي بوسيله يك فرآيند بمنظور كنترل كيفيت هوايي محيط كار در حد قابل قبول و بهداشتي بكار مي رود.
سيستم هاي مكنده تهويه به دو گروه تقسيم مي شوند:
الف) تهويه مكنده موضعي
ب) تهويه مكنده عمومي
آنچه در اين فصل مورد بحث قرا گرفته است و همچنين طراحي انجام شده از نوع سيستم مكنده موضعي است. در پايان فصل طراحي در مورد اين سيستم انجام شده و سعي در توضيح اين سيستم در طول فصل تهويه داريم.
هودهاي مكنده موضعي
سيستم هاي تهويه براساس دريافت و دفع آلاينده ها از پراكنده شدن در محيط كار طراحي مي شوند.
هود مكنده موضعي نقطه ورودي سيستم تهويه بوده و شامل كليه نقاط باز و بدون هود مكنده به شكل ظاهري آنهاست. كار اساسي هود تامين گسترده اي از مكش هوا براي دريافت موثر و انتقال آن به درون هود مي باشد. در انتخاب هود عوامل متعددي از جمله موارد زير دخالت دارند:
الف)خواص آلاينده
ب) اثرات اينرسي
ج) چگالي موثر
د) اثر مسير متلاطم
انواع هود
هودها ممكن است به اشكال گوناگوني ساخته شوند اما به دو دسته تقسيم مي شوند:
1- هودهاي محصور كننده
هودهايي هستند كه منبع توليد آلاينده و يا فرايند را بطور كامل يا نسبي (بخشي از آن را) محصور مي كنند. جعبه هاي آزمايشگاهي دستكش دار نمونه هايي از هودهاي محصور كننده مي باشد كه در آن روزنه هاي باز حداقل مي رسد. هودهاي آزمايشگاهي يا اتاقك هاي رنگ پاشي نمونه اي از هودهاي محصور كننده است كه بخشي از فرايند را فرا مي گيرند.
2- هودهاي بيروني
هودهايي هستند كه در نزديك منبع آلاينده و بدون محصور كردن آن قرار مي گيرند. شكافهايي كه در طول لبه مخازن يا دهانه هاي باز مستطيل شكلي كه در بالاي ميزهاي جوشكاري قرار مي گيرند نمونه اي از هودهاي بيروني محسوب مي شوند. هنگاميكه آلاينده گاز و بخار يا ذرات بسيار ريز بوده و بدون سرعت قابل ملاحظه اي منتشر مي شوند نصب هود بحراني نيست. در صورتيكه اگر آلاينده ذرات درشت تري كه با سرعت قابل ملاحظه اي منتشر مي شوند باشد هود بايد در مسير انتشار آلاينده قرار گيرد.
چنانچه فرآيند، هواي داغ منتشر نمايد بدليل خاصيت گرمايي، ذرات و هواي داغ تمايل به صعود دارند در اين صورت استفاده از هود غير محصور جاذب Side drat Exterior Hoods كه بطور افقي در كنار فرآيند قرار
مي گيرد ممكن است نتواند آلاينده ها را بطور كامل و رضايت بخشي جمع آوري نمايد (زيرا در چنين حالتي هواي برخاسته شده به بالا، بر هواي مكيده شده به هود غالب گشته و لذا جمع آوري هود رضايت بخش نخواهد بود.)
اين مسئله خصوصا در فرآيندهاي فوق العاده داغ نظير كوره هاي ذوب صادق است. در چنين مواردي استفاده از هودهاي خيمه اي يا سايباني1 كه در بالاي فرآيند قرار مي گيرند مناسبتر مي باشد. نمونه اي ديگر از هودهاي غير محصور سيستم هاي دمشي - مكشي2 مي باشد. در اين سيستم جريان هوا با فشار از روي منبع آلاينده به سمت محفظه هود دميده مي شود. كنترل آلودگي هوا در حقيقت توسط همين جريان هواي فشرده (Jet) صورت مي گيرد. در اين حالت عمل هود مكشي عبارتست از دريافت هواي دميده شده و دفع آن.
مزيت سيستم دمشي – مكشي اين است كه هواي دميده شده را مي توان از فاصله دورتري در حالت كنترل شده به محل داد. در صورتيكه بدليل عدم حفظ خاصيت سمتي در هواي مكيده شده توسط يك هود اين عمل با يك هود مكنده به تنهايي ميسر نيست. اين روش را مي توان براي بسياري از فعاليتها بكار برد اما چنانچه سيستم دمنده بطور صحيح نصب نشود ممكن است باعث افزايش ميزان تماس كارگر با آلاينده ها گردد لذا در طراحي، كاربرد و راهبري مناسب و صحيح آن بايد دقت شود.
فاكتورهاي طراحي هود
دريافت و كنترل آلودگي با مكش هوا توسط هود مكنده صورت مي گيرد براي كنترل آلودگي و رسيدن آن به هود لازم است جريان هوا به اندازه كافي زياد باشد.
جريانهاي خارجي (بيروني) نيز ممكن است باعث آشفتگي هواي هود گردد. لذا براي غلبه بر عوامل اين آشفتگي ها جريان هاي هواي بيشتر مورد نياز است. حذف منابع خارجي حركت هوا عامل مهمي در كنترل موثر آلاينده بدون نياز جريان هواي اضافي است كه خود باعث پايين آوردن هزينه ها خواهد گشت. مهمترين منابع حركت هوا در كارگاه عبارتند از:
1- جريانات هواي گرم، خصوصا از فرايندهاي داغ يا عمليات گرمازا
2- حركت ماشين آلات نظير چرخ هاي متحرك آسيبها، سنگزني،تسمه نقاله و …
3- حركت مواد در پر كردن ظروف يا تخليه آنها
4- حركت افراد
5- جريانات هواي كارگاهها (كه معمولا حداقل 50 فوت بر دقيقه و بيشتر مي باشد)
6- حركت سريع هواي ناشي از وسايل گرمايش و سرمايش محلي (نقطه اي)
شكل، اندازه، محل هود و ميزان جريان هواي ورودي به هود نيز از ساير عوامل مهم در طراحي هودها
مي باشند.
وسايل پاك كننده هوا
وسايل پاك كننده هوا،آلاينده ها را از جريان هوا يا گاز مي زدايند و براي رفع نيازمنديهاي گوناگون در محدوده وسيعي از طرحها موجودند. در انتخاب اين وسايل براي هر يك كاربرد خاص، ميزان برداشت مورد نياز،مقدار و خصوصيات آلاينده اي كه بايد تميز گردد و شرايط جريان هوا يا گاز موثرند. علاوه بر آن در كليه موارد بايستي كنترل آتش سوزي و انفجار احتمالي نيز در نظر گرفته شود.
وسايل پاك كننده مورد نياز براي ذرات (گردوغبارات) دو دسته اصلي تقسيم مي شوند:
1- صافيها
2- غبارگيرها
صافيها هوا براي رفع ذرات و هنگاميكه غلظت آن در هوا در حد كم يعني در حدي كه در هوايي بيرون يافت مي شوند طراحي شده اند. اين وسايل معمولا در سيستم هاي تهويه،تهويه مطبوع و گرم كننده ها (سيستمهاي گرمايشي) در محلهايي كه غلظت آلاينده بندرت از 1 گرين بر 1000 فوت مكعب هوا تجاوز كرده و اغلب 1/0 گرين در 1000 فوت مكعبت هوا كمتر است بكار مي روند. هر پوند معادل 7000 گرين مي باشد. غلظت ذرات هواي مناطق شهري به طور معمول حدود 038/0 گرين در 1000 فوت مكعب هوا (حدود 87 ميكروگرم بر مترمكعب) مي باشد.
غبارگيرها معمولا براي بار سنگين تر آلودگي ناشي از فرآيندهاي صنعتي يا جريان گازها كه بايد تميز شود و اغلب در سيستم هاي تهويه يا گاز تخليه شده از دودكش فرايندها يافت مي شوند طراحي مي گردند. غلظت آلاينده در اين مكانها از 1/0 تا 20 گرين در هر فوت مكعب هوا يا گاز و حتي بيشتر تغيير مي كند. بنابراين غبارگيرها قادرند و بايد بتوانند 100 تا 20000 مرتبه بيشتر از غلظتهايي را كه صافيهاي هوا براي آن طراحي مي شوند تحمل نمايند.
فاكتورهاي انتخاب غبارگير
1- غلظت آلاينده
2- كارايي لازم
3- خصوصيات جريان گاز
4- خصوصيات آلاينده
5- جنبه هاي انرژي
6- دفع غبارات جمع شده
انواع غبارگيرها
چهار دسته از عمده ترين انواع غبارگيرها براي آلاينده هاي گردوغبار عبارتند از:
1- رسوب دهنده هاي الكترواستاتيكي (الكتروفيلترها)
2- غبارگيرهاي پارچه اي
3- جمع آوري كننده هاي تر
4- جمع آوري كننده هاي خشك گريز از مركز
هواكش ها
براي حركت هوا در يك سيستم تهويه و نيز غلبه بر افتهاي موجود در سيستم نياز به انرژي است اين انرژي ممكن است به صورت جابجايي طبيعي يا شناوري باشد. بهر حال اغلب سيستم ها احتياج به نوعي وسيله به حركت درآورنده و نيرو دهنده هوا نظير هواكش يا بادبزن دارند.
وسايل به حركت درآورنده هوا را مي توان به دو گروه اصلي تقسيم كرد:
1- هواكش ها يا بادبزن ها
2- تخليه كننده هاي هوا يا برونپاش ها
تخليه كننده هاي هوا داري راندمان عمل پاييني بوده و فقط براي جابجايي مواد خاص بكار مي روند. هواكشها وسايل اصلي و عمده به حركت درآورنده هوا بوده و در كاربردهاي صنعتي بكار مي روند. هواكش ها را مي توان به سه دسته تقسيم كرد:
1- محوري 2- گريز از مركز 3- انواع مخصوص
بطور كلي و به عنوان يك قاعده عمومي مي توان گفت كه هواكشهاي محوري براي گذر هواي بالا و مقاومت كم (Q بالا و افت كم) و هواكشهاي گريز از مركز درگذر حجمي كم و مقاومت بالا (Q كم و افت بالا) بكار مي روند.
Industrial Ventilation and Filtration

Our Sales Engineers are trained and qualified to P602 standard - Basic Design Principles of Local Exhaust Ventilation (LEV) Systems and so we aim to provide a one stop shop for all your extraction requirements.
Industrial ventilation and filtration.
The collection of industrial process contaminants 'at source' is by far the most effective method for clearing a workplace of potentially hazardous dusts, gases, fumes and mists to provide a safer and more pleasant working environment. This ultimately creates a better atmosphere for staff and visitors and gives full compliance with HSE recommendations and compliance with the latest guidance requirements.
The ultimate design of your prescribed system takes into account many factors including system diversity and effective method of collection from the process to ensure that a fully functional cost effective solution is obtained.
AES have over 50 years in-house experience in the design and installation of fume and dust extraction systems and offer a free of charge nationwide site survey service to its customers.
The vast majority of industrial processes produce as a by-product of their operation fumes or dusts which are not appropriate either to be inhaled by operators or discharged into the atmosphere without an appropriate level of filtration.
Safety is a major concern in industry today and everyone should strive to work in a safe and healthy manner. During welding, brazing, soldering and cutting / forming activities a variety of different hazards can occur, these include general issues such as workshop safety to very specific problems such as the production of hazardous fumes. Each hazard can be created and controlled in a number of ways.
Every fabrication process has a range of safety hazards associated with it. In TIG welding there is little particulate fume generated and the noise produced by the process is quite low, however, when welding some materials high levels of ozone can be generated. It is therefore, important to understand what hazards a process produces and what can be done to minimise them.
AES Market sectors comprise of the following areas:-
Process Fume Dust & Gases
Fumes and dusts generated from welding, brazing or soldering type operation or hydrocarbon vapours released during industrial manufacture or processing of industrial materials.
Process Dust Extraction (metallic & non-metallic)
Airborne particles generated from the high speed grinding or polishing of materials such as ceramic and metalic products.
Oil Mist Extraction
Airborne atomised oil droplets generated from high speed machining of metals. Usually generated on CNC type machining centres.
See left hand tabs for `at source` system solution ideas in your market sector.